Onderzoeksproject
Voorkomen van financiële kwetsbaarheid tijdens pensionering: cumulatieve risicofactoren en effectieve interventies
Hoe dragen verschillende levensloopfactoren bij aan financiële kwetsbaarheid onder gepensioneerden in Nederland, en hoe kunnen gerichte interventies en beleidsmaatregelen de financiële weerbaarheid van deze groepen vergroten?
- Looptijd
- 2025 - 2027
- Contact
- Olaf Simonse
- Financiering
- Ministerie van Economische Zaken en Klimaat/CLICKNL
- Netspar
- Instituut Gak
Pensioenen zijn van vitaal belang voor het financiële welzijn na pensionering, maar veel Nederlandse gepensioneerden blijven financieel kwetsbaar. Zo leeft 2-3% van de 65-80-jarigen en 4-6% van de 80-90-jarigen onder de armoedegrens. Daarnaast heeft 28% van de gepensioneerden het financieel moeilijk en maakt 21% zich zorgen over hun financiën. Het aanzienlijke percentage gepensioneerden in Nederland dat te maken heeft met financiële kwetsbaarheid is problematisch omdat dergelijke problemen kunnen leiden tot financiële stress, wat uiteindelijk een negatieve invloed kan hebben op de gezondheid en het welzijn van mensen.
Dit onderzoek heeft tot doel hiaten in de kennis op te vullen door financiële kwetsbaarheid verder te onderzoeken dan alleen vervangingsratio’s, met inbegrip van factoren zoals uitgaven, subjectief welzijn, financiële stress en veerkracht. Er wordt onderzocht hoe verschillende risicofactoren in de levensloop – zoals opleiding, werkverleden, gezinsplanning, huiseigendom, gezondheid en sociaal en institutioneel kapitaal – samen bijdragen aan financiële kwetsbaarheid. Het onderzoek kijkt ook naar de invloed van een gebrek aan financiële, functionele en digitale vaardigheden op de kwetsbaarheid.
Door combinaties van risicofactoren te identificeren, met name bij kwetsbare groepen zoals vrouwen, migranten en zelfstandigen, probeert het onderzoek gerichte interventies te ontwikkelen om de financiële weerbaarheid te vergroten. Bij deze aanpak wordt samengewerkt met pensioenbeleidsmakers en de creatieve industrie om aan te sluiten bij huidige initiatieven en gebruik te maken van geavanceerde ontwerpmethoden.