Onderzoeksproject
Het lerarentekort als gewichtige uitdaging: Schoolleiderschap, werkklimaat en leerklimaat op scholen met een hoge schoolweging.
Welke rol spelen de leiderschapsstijl en de visie op leraren en leerlingen van schoolleiders in het bevorderen van een positief werkklimaat voor leraren en een positief leerklimaat voor leerlingen op scholen met een hoge schoolweging?
- Looptijd
- 2024 - 2028
- Contact
- Lars Vennemann
- Partners
Prof. dr. Judi Mesman (Universiteit Leiden)
Prof. dr. Sandra Groeneveld (Universiteit Leiden en Leiden Leadership Centre)
dr. Tanachia Ashikali (Universiteit Leiden en Leiden Leadership Centre)
Prof. dr. Eddie Denessen (Radboud Universiteit Nijmegen)
Dr. Naomi van Stapele (De Haagse Hogeschool)
Jessica Hendriks (RKBS De Regenboog in Den Haag)
Marleen de Kleijn (Startpunt International)
Karin Striekwold (De Haagse Hogeschool)
Op scholen met een hoge schoolweging is het lerarentekort het grootst. Leraren vertrekken naar andere scholen of zijn langdurig ziek, omdat deze context bijzonder veel inzet en speciale competenties vraagt die niet vanzelfsprekend zijn. Bestuurskundig onderzoek laat zien dat de leiderschapsstijl van schooldirecties het verschil kan maken. Met name transformationeel schoolleiderschap heeft positieve effecten op het werkplezier en de betrokkenheid van onderwijsprofessionals.
Transformationeel leiderschap wordt gekenmerkt door heldere communicatie van een duidelijke visie met bijbehorende kernwaarden, het inspireren van onderwijsprofessionals, en aandacht voor individuele behoeften en intellectuele stimulatie. Deze leiderschapsstijl hangt samen met een grotere betrokkenheid en meer competentie en zelfvertrouwen van onderwijsprofessionals, én met betere leeropbrengsten van leerlingen. Bij de transformationele leiderschapsstijl hoort een visie op de leraar als een betrokken professional die blijft leren. De visie op de leerling is ook op scholen met een hoge schoolweging van belang voor het functioneren van leraren en het leerklimaat voor de leerlingen.
Onderwijsonderzoek wijst op het belang van een onderwijsvisie die uitgaat van cultuur-responsief onderwijs, waarbij de culturele kenmerken, ervaringen en perspectieven van diverse leerlingen worden gewaardeerd en het onderwijs mede vormgeven. Cultuur-responsief onderwijs sluit beter aan bij de behoeften van deze leerlingenpopulatie dan een visie die uitgaat van achterstanden, van wat kinderen niet kunnen. Het voorgestelde onderzoek draagt bij aan de bestaande literatuur door deze mechanismen voor het eerste in onderlinge samenhang te bestuderen in de context van scholen met een hoge schoolweging en met een gedetailleerde analyse van werkzame elementen en mechanismen in de dagelijkse onderwijspraktijk.