Onderzoeksprogramma
Bijzondere leerstoel War Studies
Het primaire doel van de leerstoel is het uitvoeren en bevorderen van wetenschappelijk onderzoek naar de rol van het militaire instrument in hedendaagse conflicten en het verhogen van de kennis daarover in de Nederlandse maatschappij.
- Looptijd
- 2019
- Contact
- Frans Osinga
- Partners
Mogelijk gemaakt door Koninklijke Vereniging ter Beoefening van de Krijgswetenschap (KVBK)
De leerstoel richt zich op de aard van hedendaagse conflicten en crises en de ontwikkelingen in oorlogvoering. Dit is een breed palet. Het omvat technologische ontwikkelingen, trends in het optreden van statelijke en niet-statelijke actoren, dynamieken die het optreden van actoren kenmerken, strategische en operationele concepten en theorieën alsmede doctrinaire ontwikkelingen en theorieën die het ontstaan en verloop van interstatelijke en intra-statelijke conflicten trachten te verklaren. Ook de reflectie van deze ontwikkelingen in militaire innovatie, en defensie- en veiligheidsbeleid behoort tot het aandachtsgebied van de leerstoel. Geografisch ligt de nadruk op ontwikkelingen in en rond het Europese continent, maar ontwikkelingen elders die van invloed zijn op het veiligheids- en defensiebeleid van Westerse landen worden eveneens in ogenschouw genomen.
Oorlog en oorlogvoering behoren tot de meest aangrijpende en tot de verbeelding sprekende activiteiten van de mensheid. Hoewel de dreiging van een wereldoorlog tussen de dominante wereldmachten sterk is afgenomen, herinnert een enkele blik op het nieuws ons dagelijks aan verschillende conflicten en oorlogen overal in de wereld. Afgelopen twee decennia hebben een intensieve inzet van het militaire instrument gekend om conflicten te beslechten. Recente verontrustende ontwikkelingen aan de rand van Europa tonen dat ook traditionele dreigingen geen verleden tijd zijn. Dit maakt de bestudering van de rol van het militaire instrument als onderdeel van het brede veiligheidsbeleid maatschappelijk relevant en urgent. Ook leiden voortdurende veiligheidspolitieke ontwikkelingen tot vragen over de noodzakelijke toekomstige inrichting van krijgsmachten. Het feit dat vele interventies niet de politieke ambities hebben gerealiseerd ondanks grote financiële, politieke persoonlijke inspanningen en kosten leidt tot vele wetenschappelijke vragen over te validiteit van gehanteerde strategieën en de functie van militair geweld.
Weinig ander menselijk handelen leidt tot zulke grote maatschappelijke consequenties. Bij conflicten en oorlogen staan alle aspecten van het menselijke bestaan onder druk en vragen een academische benadering om een breder en dieper begrip te krijgen van een grote variëteit in vraagstukken, zoals:
- Hoe hebben maatschappelijke perspectieven op oorlog en oorlogvoering zich ontwikkeld in de afgelopen decennia?
- Wat zijn de functies van het militaire machtsinstrument voor Westerse maatschappijen?
- Welke strategische concepten liggen ten grondslag aan het militair optreden van statelijke en niet-statelijke actoren?
- Wat verklaart succes en falen van interventies?
- Wat is de rol van technologische ontwikkelingen (denk aan sociale media) op oorlogvoering?
- Hoe zijn het karakter en de functie van de oorlog in de loop van de tijd veranderd?
- Hoe zullen nieuwe uitdagingen zoals veranderende internationale machtsverhoudingen en het informatietijdperk de toepassing van geweld beïnvloeden?
- Met welke operationele, juridische en ethische dilemma’s worden militaire beslissers geconfronteerd?
- Wat verklaart de aard van het hedendaagse defensiebeleid
- Wat is het karakter van militaire innovatie processen.
Bestudering en begrip van het complexe fenomeen oorlog en de inzet van de krijgsmacht vergen een interdisciplinaire benadering, waarin technologie, rechtswetenschappen, (militaire) geschiedenis, militaire strategie, internationale veiligheidsstudies, politieke wetenschappen, sociologie en psychologie worden samengebracht. Daarmee bevindt Krijgswetenschappen zich zowel in het domein van de geesteswetenschappen als de politieke wetenschappen. Internationaal gezien combineert Krijgswetenschappen het domein ‘war studies’ en ‘strategic studies’:
- War Studies is a multi-disciplinary program. Students explore the military, diplomatic, philosophical, social, political, psychological or economic dimensions of human conflict. In the context of modern warfare, it considers issues of defence policy, strategic planning, logistics and operations.
- Strategic studies is concerned with understanding and explaining the military dimension of international relations. By focusing on the military dimension of international relations, it concerns itself with the great issues of peace and war.
Deze conceptuele benadering van conflict en oorlog staat in een sterke wisselwerking met het voeren van oorlog en met inzet en optreden in conflicten. Krijgswetenschappen worden sterk bepaald door datgene wat tot de kern van de militaire professie wordt gerekend, namelijk de inzet van militaire middelen, verbijzonderd naar operationele strategie en tactiek, de instandhouding van troepen, besluitvorming en het gedrag van groepen en individuen onder omstandigheden van geweld en levensbedreiging. Het krijgswetenschappelijke domein heeft daardoor een uniek karakter; haar kenobject speelt zich immers af in de ingewikkelde, veelzijdige en intense dynamiek van de inzet van militaire middelen in conflict en oorlog. Daarbij spelen diverse soorten actoren een rol in een diversiteit aan conflict typen.