Publicatie
Differentiële effecten van digitale ondersteuning van rekenvaardigheden bij kleuters met milde perinatale problemen
Kinderen die laat-prematuur oftewel iets te vroeg geboren zijn - tussen de 34 en 38 weken- of klein zijn voor de duur van de zwangerschap, worden gezien als relatief kwetsbaar. Door deze milde perinatale problemen hebben zij niet alleen een grotere kans op medische problemen, maar ook op cognitieve problemen, zoals achterstanden in de vroege reken- en taalontwikkeling. Dit vergroot de kans op problemen in het onderwijs.
- Auteur
- Inge Merkelbach, Rachel Plak, Marga Sikkema-de Jong en Ralph Rippe
- Datum
- 15 februari 2022
- Links
- Bekijk 'Differential Efficacy of Digital Scaffolding of Numeracy Skills in Kindergartners With Mild Perinatal Aversities'
Toch blijkt uit eerder onderzoek dat deze groep niet alleen kwetsbaar is. Ze hebben ook een verhoogde gevoeligheid voor de kenmerken de onderwijsomgeving waardoor zij extra profiteren van een omgeving die is afgestemd op hun behoefte aan gestructureerde instructie. Dit is vooral het geval voor kinderen die laat prematuur geboren zijn. Het tijdig aanbieden van een sterk gestructureerde onderwijsinterventie gericht op geletterdheid bleek veel op te leveren voor deze kinderen. Of zij in dezelfde mate profiteren van een sterk gestructureerde rekeninterventie – een andere belangrijke basisvaardigheid in het onderwijs- was nog niet bekend . We testten daarom de hypothese van verhoogde ontvankelijkheid voor hun onderwijsomgeving op het gebied van rekenen.
We onderzochten de effectiviteit van een digitale interventie van twee tot drie maanden, gericht op visueel-ruimtelijke vaardigheden in een grote gerandomiseerde gecontroleerde studie in een steekproef van vijf- tot zesjarige kleuters van 140 basisscholen. Ongeveer 45% van alle deelnemers had een rekenachterstand, waarvan n = 67 (11%) laat prematuur geboren, n = 157 (26%) klein waren voor de zwangerschapsduur, en n = 389 (63%) geen milde perinatale problemen had. De leerlingen kregen een sterk gestructureerde interventie met adaptieve feedback toegewezen gericht op visueel-ruimtelijke vaardigheden (n = 294) of een controleprogramma (n = 319) gericht op geletterdheid.
De digitale interventie liet zoals verwacht geen hoofdeffect zien. Het programma was niet effectief bij kinderen die klein waren voor de zwangerschapsduur, maar wel voor laat-premature kinderen (Cohen's d = .71, CI = .07-1.36), die sterkere rekenvaardigheden lieten zien in vergelijking met voldragen leeftijdsgenoten in de controleconditie. Vroege rekenvaardigheid bij laat-premature kinderen bleef achter in vergelijking met voldragen leeftijdsgenoten in de controleconditie.
Een sterk gestructureerde educatieve rekenomgeving, waarbij gebruik werd gemaakt van herhaling en adaptieve feedback, bleek een gunstig effect te hebben op de vroege rekenvaardigheid van kinderen die laat-prematuur geboren zijn. Zij presteerden beter op vroege rekenvaardigheid dan hun voldragen leeftijdsgenoten, terwijl de laat-premature kinderen in de controleconditie achterbleven op vroege rekenvaardigheid. Deze resultaten komen overeen met eerdere bevindingen over het bevorderen van vroege geletterdheid in deze groep door middel van een interventie met een vergelijkbare aanpak gericht op geletterdheid. Door een relatief eenvoudige en – door de inzet van ICT- kosteneffectieve onderwijsinterventie in te zetten bij laat-prematuur geboren kinderen, kan het risico op kansenongelijkheid in het onderwijs worden verminderd.