Publicatie

Preference votes without preference? Institutional effects on preference voting: an experiment

De politicologen Marijn Nagtzaam (Universiteit Leiden) en Patrick van Erkel (Universiteit van Antwerpen) testen hoe bepaalde opties die kiezers hebben op het stembiljet hun stemgedrag beïnvloeden, met name voor het stemmen op personen. Een van die opties waarnaar zij kijken is de mogelijkheid tot het uitbrengen van een stem op de partij in plaats van een verplichte keuze voor één van de kandidaten van een partij. De (voor Nederland) meest interessante uitkomst is het effect van deze partijstem op het aantal uitgebrachte voorkeurstemmen. Het blijkt dat niet alle voorkeurstemmen een pure stem voor die kandidaat zijn. Als kiezers namelijk de optie wordt gegeven een partijstem uit te brengen gaat dit zowel ten koste van stemmen voor de lijsttrekker als stemmen voor andere kandidaten. Met andere woorden: tussen de kiezers die een voorkeurstem uitbrengen zitten ook kiezers die eigenlijk meer als pure partijstemmers te beschouwen zijn. Dit laat zien dat het strikte onderscheid tussen een partijstem en een voorkeurstem niet altijd een goed beeld geeft van wat de kiezer precies bedoeld heeft met zijn of haar stem, in ieder geval in termen van steun voor de partij of een persoon.

Auteur

Marijn Nagtzaam & Patrick van Erkel

Datum

24 oktober 2016

Links

Journal of Elections, Public Opinion and Parties