Proefschrift
Internationaal handelsrecht geen excuus voor gebrekkige milieubescherming
Het milieu is een mondiale zorg: de achteruitgang van het milieu en de opwarming van het klimaat treft ons allen. Het blijkt een enorme uitdaging om vanuit de internationale gemeenschap juridisch bindende en ambitieuze milieudoelstellingen op te stellen. Kunnen unilaterale handelsmaatregelen een alternatief vormen voor globale milieubescherming?
- Auteur
- Barbara Cooreman
- Datum
- 14 juni 2016
- Links
- Het Leids Repositorium
Het is onvermijdelijk dat elk land bij de huidige gang van zaken onherroepelijke schade zal leiden. Bij gebrek aan een internationaal wettelijk kader ter bescherming van het milieu is er nood aan alternatieven voor landen die wel op effectieve wijze actie willen nemen. Unilaterale handelsmaatregelen zouden zo’n alternatief kunnen vormen, maar kunnen deze ingezet worden als legaal actiemiddel voor mondiale en/of grensoverschrijdende milieuzorgen?
Dit proefschrift behandelt de vraag of handelsmaatregelen die dienen ter bescherming van het mondiale milieu juridisch aanvaardbaar zijn onder het huidige WTO-recht. Met name die maatregelen die zich richten op het (buitenlandse) productieproces, en waarbij dat productieproces geen impact heeft op de fysieke eigenschappen van het eindproduct (de zogenaamde niet-product-gerelateerde process and production methods of PPMs) roepen reeds langere tijd vragen op. Vanuit milieu-oogpunt is – eerder dan het eindproduct zelf – vooral de productie vaak erg schadelijk voor het milieu, door bijvoorbeeld emissie-intensieve industrie, niet-duurzaam vissen, ontbossen etc. De vraag of een land toegang tot zijn markt kan onderwerpen aan voorwaarden gerelateerd aan het productieproces is één van de pijnpunten van het handel-milieu debat. Kunnen deze maatregelen dienen ter bescherming van het milieu buiten de landsgrenzen van het regulerende land?
Dit onderzoek toont aan dat het huidige WTO-recht meer ruimte laat dan vaak gedacht voor deze groene ‘extraterritoriale’ maatregelen die op alternatieve wijze het mondiale milieu willen beschermen, wanneer de internationale gemeenschap hier niet in slaagt. Aan de hand van een voorgesteld extraterritorialiteitsbeslissingsmodel kunnen zowel beleidsmakers als rechters toetsen of een bepaalde handelsmaatregel al dan niet in strijd is met de huidige handelsregels.