Lezing

Herstel van vertrouwen in de financiële sector

“De kredietcrisis ligt achter ons, op naar economische groei!” De krantenkoppen geven ons weer hoop. Maar is sprake van een structureel herstel of wordt dit herstel gebouwd op een fragiel fundament?

Auteur

Tom Loonen

Datum

26 september 2016

Het Hazelhoff Centre for Financial law ontving op 26 september 2016 Tom Loonen, hoogleraar ‘Effectiviteit van regelgeving bij de beleggingsonderneming’, voor de twaalfde Hazelhoff Guest Lecture. 

De financiële en bankensector heeft een belangrijke positie als het gaat om het faciliteren van een herstel de economie. Welke rol speelt wet- en regelgeving bij het herstellen van dit vertrouwen? Heeft dit effect? En wat te doen als wet- en regelgeving niet meer werken? Nederland heeft hierop een wereldwijd uniek antwoord: de bankierseed. Een belangrijke troef daarbij is tuchtrecht. Wat moeten we verwachten van tuchtrecht? Hoe werkt het tot nu toe in de financiële sector? In deze Hazelhoff Guest Lecture ging Tom Loonen in op deze vragen.

De mens is geen ‘homo economicus’ 

Tom Loonen legde uit dat de veronderstelling dat mensen, en dus ook beleggers, rationeel denken en handelen niet klopt. De mens is een ‘emotioneel dier’ en niet een ‘homo economicus’. De regelgeving op het gebied van beleggerscherming gaat echter wel ervan uit dat de mens economisch en rationeel handelt. De regelgeving vereist ook dat beleggers alle relevante informatie moet worden gegeven, bijvoorbeeld door middel van een prospectus.

Aan de hand van een quiz illustreerde professor Loonen vervolgens dat we over het algemeen niet goed zijn in het inschatten van goede antwoorden en risico’s en het verwerken van informatie. Beleggers winnen vaak daarom graag advies in bij een beleggingsadviseur. Een beleggingsadviseur kan echter de dag van morgen ook niet voorspellen. Wat is dan de toegevoegde waarde van een beleggingsadviseur? Uit onderzoek blijkt dat beleggingsadviseurs minder gevoelig zijn voor psychologische effecten zoals het te lang aanhouden van verlieslatende effecten.

Regelgeving

Vervolgens ging Tom Loonen in op de nationale en Europese wet- en regelgeving en leidraden en beleidslijnen die de afgelopen jaren zijn uitgevaardigd op het gebied van beleggersbescherming. Volgens Loonen heeft de Nederlandse financiële sector een kans laten liggen door niet zelf maar de Nederlandse toezichthouders de leidraden te laten schrijven. Er bestaan inmiddels vele keurmerken en instanties die zouden moeten zorgen voor een verbeterende relatie tussen de belegger en financiële ondernemingen. Beleggingsondernemingen dienen bovendien bijvoorbeeld ervoor te zorgen dat de aan cliënten verstrekte informatie begrijpelijk is. De zorgplicht die op dit moment bestaat kan echter ertoe leiden dat de belegger juist meer risico’s neemt. Uit onderzoek blijkt bovendien dat het vertrouwen van de consument in de bancaire sector nog lang niet is hersteld. De consument blijkt zijn eigen financiële adviseur wel meer te vertrouwen dan de bank als instituut. 

Deze lezing is gesponsord door het Leids Universiteits Fonds/Van Beuningen