Publicatie
Cahiers op de Campus 'Criminele organisaties en organisatiecriminaliteit: nood aan hoogwaardiger opsporing en handhaving'
We kunnen ons de conceptuele discussie tussen beide begrippen wel voorstellen. Soms komt bij het horen van deze termen een Hollywood beeld naar voren, soms actualiteit of wetenschappelijk onderzoek. Beide fenomenen worden veelal onderscheiden door hun verschil in doel van de organisatie, modus operandi en dadertypes.
- Auteur
- Elke Devroe
- Datum
- 15 september 2016
Bernie Madoff lijkt een typisch voorbeeld van organisatiecriminaliteit, maar vertoont op andere dimensies toch ook parallellen met een criminele organisatie. Checkpoint, een coffeeshop in Terneuzen die jarenlang door het gemeentebestuur werd gedoogd als belangrijk bedrijf in de lokale economie, werd later toch als criminele organisatie vervolgd.
De Nederlandse vastgoedfraude werd door bedrijven opgezet die met criminele bedoelingen samenwerkten en er vaak zelfs expliciet voor werden opgericht. Bedrijfscriminaliteit of georganiseerde criminaliteit lijkt daarbij eerder een artificieel onderscheid. Grenzen tussen beide begrippen vervagen en dat maakt opsporing en handhaving er niet eenvoudiger op. Georganiseerde criminaliteit gebruikt legale bedrijven (faciliteren van smokkel door transportbedrijven, verzekeringsfirma’s en banken), maar gebruiken legale bedrijven ook de onderwereld?
De aanpak van deze complexe vorm van ondermijnende criminaliteit blijft moeilijk. Alhoewel een uitgebreid controleraamwerk werd uitgerold, kan de recherchecapaciteit en –deskundigheid de criminele realiteit niet bijbenen. Ze mist slagkracht en blijft te vaak hangen in brandjes blussen. Een strategische aanpak ontbreekt, zeker in organisatiecriminaliteit, die nochtans evenveel schade kan berokkenen als georganiseerde criminaliteit.
Rabobank wordt niet vervolgd, omdat dit onrust zou kunnen veroorzaken op de financiële markten. Apple maakt zo’n inherent deel uit van de Ierse maatschappij dat de regering bereid is tegen de boete van de EU in beroep te gaan. Beleidsmakers worden mogelijk ook afgeschrikt doordat bedrijven er vaak niet voor terugdeinzen om hen ‘kapot te procederen’.
Het resultaat is dat organisatiecriminaliteit vandaag nog steeds in grote mate binnenshuis wordt afgehandeld en er weinig doorstroom is naar de (straf)rechtsketen. Deregulering blijkt vaak nog steeds het motto; de burger ligt er zelden wakker van.
De ‘Cahiers op de Campus’ georganiseerd door hoofdredacteur Elke Devroe op 08 september 2016 vond deze keer plaats op de Erasmus campus te Rotterdam.
Kom ook naar de studiedag:
"Wegwijs in Organisatiecriminaliteit: tipje van de witteboorden opgelicht" op 29 september 2016 te Gent met Pol Hauspie.