Internationaal boeddhisme-congres ter ere van Leidse sinoloog Erik Zürcher
Erik Zürcher (1928 – 2008) geldt nog altijd als gezaghebbende bron in het onderzoek naar Chinees boeddhisme. Een nieuwe bundel met zijn publicaties is aanleiding voor een internationaal boeddhisme-congres in Leiden. Prinses Beatrix, die hem goed kende, is aanwezig bij de opening.
Waardevolle introductie
Wie boeddhisme in China onderzoekt kan niet heen om de gezaghebbende studie The Buddhist Conquest of China van de Leidse sinoloog Erik Zürcher. Dit proefschrift uit 1959 wordt nog altijd gezien als de meest waardevolle introductie in de vroege periode van het boeddhisme in China. Zürcher werd hoogleraar in Leiden en publiceerde nog tientallen artikelen en boekrecensies op zijn vakgebied. Maar die publicaties mondden niet opnieuw uit in een boek.
Publicaties breed toegankelijk gemaakt
De Leidse professor Jonathan Silk, de enige hoogleraar Boeddhisme-studies in Nederland, nam het initiatief om 22 van Zürchers artikelen en boekrecensies te bundelen in het boek ‘Buddhism in China: Collected Papers of Erik Zürcher’. Silk: ‘De artikelen zijn destijds allemaal gepubliceerd, maar sommigen alleen in het Nederlands, Frans of Japans waardoor ze niet breed toegankelijk waren. Ik heb gezorgd voor Engelse vertalingen en corrigeerde ook fouten die, bijvoorbeeld door het drukproces, in de publicaties waren geslopen. Nu zijn ze beschikbaar voor een nieuwe generatie studenten en onderzoekers.’ Silk schreef voor dit boek ook de introductie en een korte biografie en bibliografie.
Internationaal congres in Leiden
De bundel vormt de aanleiding voor het driedaags Leids congres ‘Chinees Boeddhisme en de wetenschap van Erik Zürcher’. Gerenommeerde onderzoekers uit onder andere Oxford, Londen, Kyoto en Taiwan reflecteren op het werk van Zürcher en het huidige onderzoek naar Chinees boeddhisme. Silk: ‘Veel van Zürchers interpretaties staan nog als een huis, maar sommige standpunten worden bestreden of aangevuld. Zürcher onderzocht bijvoorbeeld alleen de Chinese vertalingen van Indiase boeddhistische geschriften. Ik en andere deelnemers aan het congres hebben juist vooral expertise in de originele Indiase geschriften waardoor we de boeddhistische teksten van twee kanten kunnen belichten.’
Prinses Beatrix en familie Zürcher aanwezig
Prinses Beatrix is aanwezig bij de opening van het congres. Zij kende Zürcher goed en hij leidde haar rond tijdens een bezoek aan China in 1999. Zürchers weduwe, mevrouw H. D. Zürcher- Bulten, neemt het eerste exemplaar van de bundel in ontvangst. Erik-Jan Zürcher, zoon van het echtpaar en hoogleraar Turkse taal en cultuur in Leiden, is eveneens aanwezig. Hij houdt een korte toespraak.
De Amerikaan Jonathan Silk las The Buddhist Conquest of China als student toen hij studeerde in Michigan. ‘Zürcher geniet nog steeds wereldwijde faam op zijn vakgebied. Hij geldt als dé man voor geschiedenis van Chinees Boeddhisme.’ Silk heeft Zürcher slechts één keer ontmoet, in 2007, toen hij net begon als hoogleraar in Leiden. Waarom wordt Zürchers proefschrift nog steeds zo goed gelezen? ‘Het werk is heel breed opgezet, maar zit heel synthetisch in elkaar. Als sinoloog was Zürcher niet alleen geïnteresseerd in boeddhisme, maar onderzocht hij bijvoorbeeld ook de introductie van het christendom in China en waarom deze religie daar minder aansloeg. Ondanks de brede scope is het een zeer zorgvuldige, wetenschappelijke studie en dat geldt ook voor zijn andere publicaties.’