Oratie Nira Wickramasinghe: politieke denkbeelden in Zuid-Azië
Hoe kunnen historische archiefbronnen van non-elitegroepen ons helpen om de hedendaagse politiek in Zuid-Azië te begrijpen? Dat is een van de centrale thema’s van de oratie van prof.dr. Nira Wickramasinghe op maandag 14 maart.
Nira Wickramasinghe is hoogleraar Modern South Asian Studies in het Leiden University Institute for Area Studies. Deze nieuwe leerstoel is mede mogelijk gemaakt door het Leids Universiteits Fonds (LUF), dat voor een periode van vijf jaar een aanzienlijke bijdrage levert in de vorm van een LUF Chair. Ook is Wickramasinghe een van de trekkers van het universitaire profielgebied Asian Modernities and Traditions: een interfacultair onderzoekscollectief met focus op het moderne Zuid-, Oost- en Zuidoost-Azië: de wereldregio waar alle ogen op zijn gericht.
Lokale bronnen
Gedurende het grootste deel van haar 25-jarige academische carrière is de interesse van de historica uitgegaan naar de politiek van de non-elitegroepen. De focus van haar werk ligt op Zuid-Azië, in het bijzonder Sri Lanka tijdens de late Brits-koloniale periode (eind 19e, begin 20e eeuw). Gaandeweg raakte ze enigszins verwijderd van haar klassieke opleiding en ging ze minder bekende archiefbronnen bestuderen: ‘Documenten die in lokale talen waren geschreven, zoals petities aan het koloniale bewind, laten zien welke grieven en zorgen de gewone mensen hadden.’ Het materiaal biedt een tegengewicht voor de algemene opvatting dat de laat-koloniale Sri Lankaanse politiek zeer vreedzaam was, zeker vergeleken met bijvoorbeeld de situatie in India. De petities laten zien dat er spanningen waren, zelfs als die niet zo duidelijk uit officiële staatsdocumenten naar voren kwamen. Nira Wickramasinghe: ‘Deze bronnen, die meestal maar weinig worden gebruikt in de mainstream historiografie, geven ons de mogelijkheid om na te denken over de aard van identiteitspolitiek, en de reden waarom politieke identiteit zich in een bepaalde richting ontwikkelt.’
De stem van de meerderheid
In haar oratie, die het raakvlak tussen geschiedenis en politiek verkent, bespreekt Wickramasinghe de politieke denkbeelden van de mensen in Zuid-Azië. ‘In het bijzonder van die groepen die vaak de meerderheid vormen, maar niet voldoende vertegenwoordigd worden in het grotere historische verhaal omdat hun bijdrage aan het veranderingsproces niet zichtbaar genoeg was gemaakt.’Op het moment dat democratie in beeld komt krijgen deze groepen, omdat ze de meerderheid vormen, plotseling een stem. Dan is begrip van de historische context van hun zorgen en problemen een middel van onschatbare waarde om beter inzicht in de huidige politiek te krijgen.
Over Nira Wickramasinghe
Sinds 1 januari 2010 bekleedt Nira Wickramasinghe de leerstoel Modern South Asian Studies bij het Leiden University Institute for Area Studies. Na haar studie geschiedenis aan de Sorbonne in Parijs promoveerde ze op haar proefschrift Ethnic Politics and the Minorities in Ceylon (1927-1947) aan de Universiteit van Oxford. Ze was verbonden aan de Universiteit van Colombo als universitair docent en later als hoogleraar. Naast haar indrukwekkende lijst met wetenschappelijke publicaties schreef Wickramasinghe ook voor openDemocracy, de Wall Street Journal en de Far Eastern Economic Review. Ze ontving 14 onderscheidingen tot nu toe en wordt vaak gevraagd als spreker op internationale bijeenkomsten.