Taalkunde Olympiade viert tweede lustrum
Voor de tiende keer buigen 155 scholieren uit 4, 5 en 6 vwo zich op zaterdag 13 februari over vijf taalkundige vraagstukken. Ter gelegenheid van het jubileum is er dit jaar ook een competitie voor docenten uit het middelbaar onderwijs.
Taal én logica
De Taalkunde Olympiade is intussen een begrip geworden. Jaarlijks schrijven zich steeds meer leerlingen in die geïnteresseerd zijn in taal én logica. Ze buigen zich op hun vrije zaterdag een paar uur over opgaven over de meest uiteenlopende oude en moderne talen en schriftsoorten. Een maand later komen ze terug om de oplossingen van de vraagstukken te vernemen én om te horen wie er gewonnen heeft. De beste vier worden afgevaardigd naar de Internationale Taalkunde Olympiade, waar ze individueel en als team aan verschillende wedstrijden deelnemen. Deze zomer wordt de internationale olympiade in Zweden aan de Universiteit van Uppsala gehouden.
Scholierenwedstrijd
Tien jaar geleden lanceerde Sasha Lubotsky, hoogleraar vergelijkende Indo-Europese taalwetenschap, het idee van de Taalkunde Olympiade in Leiden. Hij had zelf als leerling meegedaan aan de olympiade in Moskou, waar deze scholierenwedstrijd sinds 1965 plaatsvindt. De olympiade ging in 2001 van start. De opgaven worden gemaakt door de opleiding Indo-Europees in samenwerking met verschillende andere taal- en cultuurstudies. ‘Kennis van de taal is niet nodig’, zegt de organisator van de olympiade Michiel de Vaan. ‘Als je het leuk vindt om met talen bezig te zijn en je houdt ook van wiskunde, dan maak je goede kans op een prijs.’
Uiteenlopende talen
Elke olympiade bestaat uit drie verschillende soorten vragen: over vreemde talen, over vreemde schriftsoorten en over het Nederlands. De vragen kunnen dus gaan over alle denkbare talen en schriften. In de afgelopen jaren zijn vragen over uiteenlopende talen als het Arabisch, het Eskimo, het Veps en het Lepcha de revue gepasseerd. En schriftsoorten als het Koreaans, het spijkerschrift, het Sinhala en het Tigrinya. Dat de vraagstukken op de Leidse olympiade een hoog niveau hebben, bewijst wel het feit dat de winnaars uit voorgaande jaren, die werden afgevaardigd naar de internationale wedstrijd, daar hoog eindigden. In 2003 won het Nederlandse team de wedstrijd in Bulgarije en in 2005 was het één van de twee Nederlandse teams die met die eer ging strijken. De internationale wedstrijd werd in dat eerste lustrumjaar van de Nederlandse olympiade in Leiden gehouden.
De organisatie van de Taalkunde Olympiade heeft gemerkt dat veel leraren in het land het leuk vinden om samen met een groep leerlingen als voorbereiding verschillende opgaven te maken. Dat was reden om de docenten dit jaar ook de kans te geven zich in het strijdperk te begeven; niet tegen hun eigen leerlingen, maar tegen elkaar.
Bundel
Op de website van de Taalkunde Olympiade staan een aantal opgaven met hun oplossingen uit voorgaande jaren om te oefenen. Daarvoor is bovendien ter gelegenheid van het jubileum ook een speciale bundel Van Sanskriet tot Spijkerschrift uitgegeven met de beste vraagstukken uit tien jaar Taalkunde Olympiade.
(9 februari 2010/SH)