Trans-Atlantische vriendschap
In zijn oratie van 5 oktober 2009 gaat Giles Scott-Smith, hoogleraar Diplomatieke geschiedenis van de Atlantische samenwerking, in op de vriendschap tussen de naamgever van zijn leerstoel Ernst van der Beugel en de voormalige Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Henry Kissinger.
Landingsrechten
De vriendschap tussen de veelzijdige Van der Beugel en de Amerikaanse minister leidde ertoe dat de KLM in 1969 de landingsrechten op Chicago verwierf. De econoom en diplomaat Van der Beugel was in het laatste kabinet Drees dat op 22 december 1958 viel, voor de PvdA staatssecretaris van buitenlandse zaken. Later werd hij president-directeur van de KLM en tussen 1966 en 1984 was hij ook hoogleraar in Leiden.
Marshallplan
Van der Beugel was lid van de Nederlandse delegatie naar de eerste conferentie over het Marshallplan, voorzitter van de postdoctorale leergang buitenlandse betrekkingen, honorair secretaris-generaal van de Bilderberg-Meetings, voorzitter van het International Institute for Strategic Studies te Londen en lid van de Raad van beheer van de Haagse Academie voor Internationaal Recht. De initiator van de Ernst van der Beugelleerstoel is de Van den Berch van Heemstede Stichting, die deze als eerbetoon naar hem heeft vernoemd. Hij overleed in 2004.
Werk
Giles Scott-Smith studeerde in Ulster, Sussex en Lancaster in het Verenigd Koninkrijk en hij is gepromoveerd op een studie naar het doel en de relevantie van het Congress for Cultural Freedom in de transatlantische relaties van de vroege Koude Oorlog. Hij is als senior wetenschappelijk onderzoeker verbonden aan het Roosevelt Study Center in Middelburg. Verder is hij lid van het bestuur van de Transatlantic Studies Association, redacteur van de European Journal of American Studies en lid van Netherlands Intelligence Studies Association.
Publicaties
Van Scott-Smith verscheen onlangs Networks of Empire: The U.S. State Department’s Foreign Leader Program in the Netherlands, France, and Britain, 1950-70. Verder publiceert hij regelmatig in verschillende tijdschriften, zoals Journal of American Studies, Cold War History, Intelligence and National Security, British Journal of Politics and International Relations en Annals of the American Association of Political and Social Sciences.
Renaissance
De diplomatieke geschiedenis bestudeert de internationale relaties tussen staten. De laatste jaren beleeft deze klassieke vorm van geschiedbeoefening een renaissance, waarbij zelfs sprake is van een ‘new diplomatic history’ of een ‘new international history’. Kenmerkend is dat het onderzoek aan breedte en diepte heeft gewonnen. De staat wordt niet langer gezien als enige actor in de internationale arena. De aandacht richtte zich in toenemende mate ook op de internationale organisaties, zoals de NAVO en de OECD, en op het handelen van privépersonen of niet-gouvernementele organisaties, omdat ze bijdragen aan het ontstaan van een internationale culturele, politieke, economische en sociale wereld.
Culturele beïnvloeding
De nieuwe diplomatieke geschiedenis – de vorm van diplomatieke geschiedenis waarbinnen ook Scott-smith zijn onderzoek verricht – houdt zich niet meer uitsluitend bezig met ‘hogere’ politiek, maar ook met de culturele beïnvloeding van naties door buitenlandse mogendheden en de sociale aspecten van de internationale relaties. Het einde van de Koude Oorlog betekende een extra stimulans voor de diplomatieke geschiedenis. Archieven in Oost en West die tot dan toe angstvallig gesloten bleven, gingen open voor historisch onderzoek. Hierdoor is de diplomatieke geschiedenis weer een bloeiende en bij uitstek internationale tak van de geschiedwetenschap geworden.
(5 oktober 2009/SH)