NWO Open Competitie-subsidie voor drie projecten met Leidse onderzoekers
Drie onderzoeksprojecten met wetenschappers van de Universiteit Leiden ontvangen subsidie vanuit de NWO Open Competitie ENW-M. Hiermee wordt vernieuwend, fundamenteel onderzoek van hoge kwaliteit binnen het domein Exacte en Natuurwetenschappen gefinancierd.
In totaal kregen 21 projecten subsidie vanuit de NWO. De gehonoreerde onderzoeksprojecten met Leidse wetenschappers ontvangen bedragen tussen de 400.000 en 800.000 euro.
Hieronder een korte samenvatting van de drie projecten.
Houdt vast en laat los: Anderson localisatie van elektronen in metaal-halide perovskiet halfgeleiders
Jaco Geuchies, Leids Instituut voor Chemisch Onderzoek
Metaal-halide perovskieten zijn veelbelovende materialen voor het absorberen en het uitzenden van licht. Ze bestaan uit ionen die kunnen vibreren rond hun evenwichtspositie. Deze trillingen vinden plaats op dezelfde tijdschalen als de beweging van stroom. Door het constant vibrerende rooster kunnen elektronen vast komen te zitten, en vervolgens bevrijd worden. Theoretisch is dit effect voorspeld, experimenteel is het nog niet waargenomen. Door met THzlichtpulsen (korte lichtflitsen) de fotogeleiding van deze materialen te meten, kunnen de onderzoekers beter begrijpen wat de efficientie van deze materialen beperkt. Door met chemische trucjes de roostervibraties te bewerken, hopen de onderzoekers controle over dit start- en stopmechanisme te krijgen.
Gefunctionalizeerd grafeen als een H+ doorlatend membraan
Grégory Schneider en Dennis Hetterscheid, Leids Instituut voor Chemisch Onderzoek
Dit onderzoeksvoorstel richt zich op het verhogen van de doorlaatbaarheid van grafeen voor protonen, omdat het materiaal van nature nauwelijks protonen doorlaat. Sulfophenylering van grafeen leidt tot een pad waarover protonen het tweedimensionale membraan via een zeer selectief proces kunnen oversteken. In het beoogde onderzoeksproject wordt dit proces systematisch onderzocht, ook in combinatie met ander chemische processen, katalysatoren en in brandcelconfiguraties.
Overwinteren als ei in een warmere wereld: kunnen wilde insectenpopulaties zich genetisch aanpassen?
Marcel Visser (NIOO-KNAW) & Maurijn van der Zee (Instituut Biologie Leiden)
Insectenpopulaties wereldwijd staan onder druk. Het gaat vooral slecht met insecten die overwinteren als ei, doordat ei-ontwikkeling sterk afhangt van de omgevingstemperatuur. Om klimaatverandering te overleven moet ei-ontwikkeling anders gaan reageren op temperatuur. In dit project wordt het aanpassingsvermogen van wilde insecten onderzocht. De onderzoekers willen kijken welke genen bepalen hoe ei-ontwikkeling reageert op temperatuur. Door wilde populaties te onderzoeken van wel twaalf soorten insecten gaan zij achterhalen of dezelfde genen een rol spelen in verschillende soorten insecten. Met deze informatie kunnen ze bepalen of er genetische variatie is in deze genen in wilde insectenpopulaties, aangezien deze variatie bepalend is voor hun aanpassingsvermogen.