De eeuwige student: expositie verbeeldt tijdreis door 450 jaar studeren
Lustrumtentoonstelling beeld: Rob Dorresteijn en Danique ter Horst
Met een penseel of camera: al eeuwenlang brengen schilders en fotografen in beeld hoe Leidse studenten studeren. Een expositie in de Hortus botanicus wijst op de verschillen en overeenkomsten in 450 jaar studentenleven. Bij de opening werd ook vooruitgeblikt: hoe ziet onderwijs er in de toekomst uit?
Door een royale gooi van afstudeercaps in de lucht openden vijf studenten samen met rector Hester Bijl de expositie. Deze buitententoonstelling in het weelderige groen van de Hortus biedt een tijdreis door 450 jaar studeren aan de Universiteit Leiden. Met expositieborden in de vorm van reusachtige boeken blader je als bezoeker letterlijk door die lange geschiedenis: van lessen in het anatomisch theater tot colleges met VR-brillen. De expositie laat zien hoe studenten leren van docenten, studeren in bibliotheken of observeren in het veld en in het lab. En ook hoe studenten al eeuwenlang zwoegen voor tentamens en met geliefde rituelen hun studie afsluiten.
-
De openingsceremonie door rector Hester Bijl samen met assessoren - studentvertegenwoordigers op de faculteiten. -
-
-
-
Hester Bijl lanceert VerderKijkers, een oproep om het onderwijs van de toekomst te verbeelden. -
Sterrenwacht op dak Academiegebouw
Bijzonder is het voorbeeld van de sterrenwacht: van 1633 tot cira 1864 konden studenten sterren en planeten observeren vanaf het dak van de Academiegebouw. De expositie toont een foto van deze sterrenwacht, een van de oudste foto’s van Leiden. In de jaren 60 van de 19e eeuw werd de koepel op het dak afgebroken en verrees er een nieuwe sterrewacht - die nu de Oude Sterrewacht heet - in de Hortus botanicus. En tegenwoordig maken studenten en wetenschappers gebruik van data van ’s werelds krachtigste telescopen in Chili en La Palma.
-
Ca.1860: Een observatorium op het dak van het Academiegebouw. Adolphe Braun/ELO -
De Sterrewacht in 1948. Foto A. van Vliet/ELO -
La Silla Observatory in Chili. Foto B. Tafreshi/ESO -
1844: Met de handen in het haar een tentamen voorbereiden. Illustratie O. Veralby in het boek Studentenschetsen van Klikspaan. -
1990: Massaal tentamens maken in de Groenoordhallen. Marc de Haan -
2015: Massaal tentamens maken in de Pieterskerk. Monique Shaw
Studentenleven
Natuurlijk houden studenten zich lang niet alleen met studeren bezig. Ook te zien zijn beelden van 450 jaar studentenleven, wonen op kamers, oorlogstijd en protesten. De expositie pretendeert niet volledig te zijn, aldus de samenstellers Linda van Putten, Pieter Slaman en Corrie van Maris. Met gevoel voor beeldrijm, kennis van collecties en een enkele knipoog selecteerden ze de beelden. Buiten de Hortus zijn er bij diverse universiteitsgebouwen uitvergrote foto’s te zien van studeren en het studentenleven in het midden van de 20e eeuw of vroeger.
Belang onderwijs
De buitenexpositie is een ode aan iedereen die onderwijs mogelijk maakt: studenten, docenten en stafmedewerkers. Juist in deze tijden van pijnlijke bezuinigingen willen de makers laten zien dat de universiteit al 450 jaar lang studenten opleidt en dat het onderwijs behouden moet blijven voor de komende generaties.
Oproep: hoe ziet onderwijs eruit in 2075?
Mede daarom lanceerde rector Hester Bijl tijdens de opening ook de oproep Verderkijkers : verbeeld hoe het onderwijs er in 2075 uitziet – ‘als we 500 jaar bestaan’. Iedereen (16+) mag meedoen en zelf een genre kiezen, zoals tekenen, schrijven, film, muurgedichten, fotografie of AI-kunst… Als het maar een eigen blik op de toekomst laat zien. Drie winnaars krijgen de kans om hun werk te realiseren en tentoon te stellen in Leiden en Den Haag.