In memoriam: Dr. Carla Musterd (1939-2025)
Op 27 februari jongstleden is op 85-jarige leeftijd in het verpleeghuis overleden onze zeergeleerde en hooggewaardeerde oud-collega, mevrouw dr. Carla Musterd, weduwe van prof. dr. Ivo Schöffer.
Zij hield graag vast aan formele omgangsvormen en sprak haar studenten uitsluitend aan met u en bij de achternaam. Maar zij was ook bijzonder begaan met de voortgang van hun studies en met de kwaliteit van het onderwijs dat zij hiervoor kregen. Zo had Carla bij vriend en vijand (ja, die waren er ook) een ijzeren reputatie opgebouwd van iemand die het vak hoogst serieus nam maar ook de mens erachter met oprechte belangstelling zag staan. Zij was veeleisend, zowel voor zichzelf als voor een ander, maar ook buitengewoon ruimhartig en gul in het delen van haar kennis, kunde en warme persoonlijke aandacht. Niet voor niets is zij onder de vorige generatie van studenten en collega’s uitgegroeid tot een icoon van de opleiding Geschiedenis, naar wie sinds 2006 vernoemd is de tweejaarlijkse Carla Musterd Onderwijsprijs voor de best beoordeelde docent van het Instituut.
Carla werd in 1939 geboren in Rotterdam en bezocht daar ook het gymnasium. Vervolgens ging zij naar Leiden om Geschiedenis te studeren en is hier ook nooit meer weggegaan. Tijdens haar lange loopbaan van 37 jaar aan de Leidse Universiteit heeft zij gewerkt in verschillende functies als docent en onderzoeker in de contemporaine geschiedenis. Ook heeft zij belangrijke bestuurstaken verricht als secretaris van het vakgroepsbestuur en van de sectie AG en als portefeuillehouder Onderwijs in het faculteitsbestuur. In het voetspoor van haar leermeester prof. Theo Locher specialiseerde zij zich in de Russische geschiedenis, en dan met name in de toen zeer controversiële geschiedenis van de Sovjetunie en de Sovjetgeschiedschrijving. Op dit laatste onderwerp is zij in 1985 gepromoveerd bij de fameuze Leidse hoogleraren Karel van het Reve en Henk Wesseling. In haar specialistische vakgebied heeft Carla een relatief bescheiden maar bijzonder zorgvuldig en scherpzinnig oeuvre nagelaten in de vorm van een tiental wetenschappelijk artikelen die verrassend tijdsbestendig zijn gebleken. Juist nu Rusland opnieuw het verontrustend onderwerp is geworden van een diepe controverse.
Maar de ware passie van Musterd betrof toch vooral het onderwijs en het reilen en zeilen van de opleiding, of beter gezegd van de Subfaculteit Geschiedenis zoals die toen nog heette. Met hart en ziel zette Carla zich hiervoor in, en soms ook met gestrekt been. Dit zullen allen die haar hebben meegemaakt vast wel kunnen beamen. Tegelijkertijd is er vrijwel niemand anders denkbaar die zich met zo veel ernst én humor, met zo’n grote verantwoordelijkheid én betrokkenheid, aan het vak heeft gewijd als Carla Musterd. Geschiedenis was haar leven, zij heeft er alles voor gegeven, en wij mogen haar hiervoor dankbaar zijn.
(Henk Kern, 21-03-2025)