Twee LUF-subsidies voor Rechtsgeschiedenis
Het Leids Universiteits Fonds (LUF) heeft recentelijk twee subsidies toegekend voor rechtshistorisch onderzoek. Deze financiering ondersteunt projecten over de bescherming van graftekens en de beperking van maritieme aansprakelijkheid, uitgevoerd door promovendi Eva Drommel en Tim Lubbers.
Kort voor de kerstperiode maakte het LUF bekend dat het twee aanvragen heeft gehonoreerd voor rechtshistorisch onderzoek. Namens het Fonds Romeins recht in Zuid-Frankrijk werd €12.000 toegekend voor onderzoek naar de bescherming van graftekens. Namens het mr. ir. Deisz Barendregt Fonds werd €13.500 toegekend voor onderzoek naar maritieme aansprakelijkheidsbeperking. Hoofdaanvrager was prof. Egbert Koops. Het onderzoek wordt uitgevoerd door Eva Drommel en Tim Lubbers, beiden als promovendus verbonden aan de afdeling Rechtsgeschiedenis.
Bescherming van grafrust en graftekens
Eva Drommel gaat onderzoek doen naar de Romeinse bescherming van grafrust en graftekens. Een veilige laatste rustplaats voor het lichaam is in alle tijden een delicate kwestie. Het graf was in Romeinse ogen een plaats waar de overledene bleef wonen om door zijn nageslacht te worden vereerd. Graven werden gebouwd als huisjes in een heuse dodenstad (necropolis). De graftekens gaven aan voor wie en door wie het graf was gebouwd. De teksten sloten buitenstaanders uit en bedreigden hen met straffen voor schending van de grafrust. Verboden toegang voor onbevoegden dus. Graven en graftekens waren religieuze zaken (res religiosa), maar de teksten op graftekens hadden juridische consequenties in de wereld van de levenden. Grafschennis was een ernstig vergrijp met verschillende privaatrechtelijke en strafrechtelijke rechtsgevolgen. Daarmee rijst de vraag of de bescherming van grafrust vooral een zaak was van de nabestaanden, of toch van de overheid. Of was het aan de overleden opsteller van het grafteken om daartussen te kiezen? Het onderzoek gaat in op de vraag hoe privaatrechtelijke en strafrechtelijke handhaving van Romeinse grafrust plaatsvond, en hoe de remedies uit deze rechtsgebieden zich tot elkaar verhielden.
Beperking van maritieme aansprakelijkheid
Tim Lubbers promoveert op de historische ontwikkeling van beperking van maritieme aansprakelijkheid. Hoewel deze eeuwenoude rechtsfiguur een belangrijke rol speelt in de maritieme handelspraktijk, is over de historische wortels maar weinig bekend. Met de subsidie uit het Deisz Barendregt Fonds kunnen de implicaties van het promotieonderzoek worden vertaald naar een groter publiek. Tim gaat twee artikelen daarover schrijven. In het eerste artikel beoordeelt hij de kracht van de rechtshistorische argumenten die naar voren worden gebracht in het lopende debat over wenselijkheid en rechtvaardiging van aansprakelijkheidsbeperking. Een tweede artikel is gericht op specialisten uit de maritieme rechtspraktijk en behandelt de rederij in het Nederlandse recht.
Met de toekenning van deze twee LUF-subsidies krijgt het rechtshistorisch onderzoek in Leiden opnieuw een stimulans. Het onderzoek zal resulteren in een aantal artikelen. De bestaande aanstellingen van de promovendi worden daartoe verlengd voor de duur van de projecten.