Bescherming van de democratie in Europa: Tom Theuns presenteert zijn nieuwe boek in het Europees Parlement
Op 10 december 2024 vond in het Europees Parlement een verhelderende presentatie plaats van Protecting Democracy in Europe, het nieuwe boek van Tom Theuns, assistent-professor aan de Universiteit Leiden. Het evenement, georganiseerd door Thijs Reuten en zijn team, bracht een vooraanstaand panel van deskundigen bijeen om de uitdagingen en oplossingen voor het terugglijden van de democratie in de Europese Unie te bespreken.
Het boek: Protecting Democracy in Europe
In zijn boek onderzoekt Theuns de reacties van actoren in de Europese Unie op wat hij 'de democratiecrisis van de EU' noemt. Hij betwist de veronderstelling dat Europese integratie puur technisch kan blijven en stelt dat democratische legitimatie de achtergrond moet zijn van Europese wetgeving en beleid. Nu de democratische achterstand in Europa toeneemt, schetst Theuns de risico's van de huidige aanpak van de EU en stelt hij institutionele hervormingen voor om de democratische integriteit te versterken. Hij benadrukt dat het voortbestaan van de democratie in Europa afhangt van de bereidheid van de EU om resoluut op te treden wanneer lidstaten democratische normen uithollen. De Europese editie van het boek is nu verkrijgbaar via Hurst Publishers en de Noord-Amerikaanse versie is voorbesteld bij Oxford University Press.
De paneldiscussie
Het boekenpanel, gemodereerd door Anthony Zacharzewski van de Democratic Society, bracht frisse en uitdagende perspectieven:
- Caroline De Gruyter (Europa-correspondent en columnist NRC) besprak de veranderende rol van democratie in de vroege Europese integratie en de rol van de media in de rechtsstaatcrisis.
- László Andor (secretaris-generaal van FEPS Europe en voormalig EU-commissaris) waarschuwde voor contraproductieve EU-sancties en merkte op: “In een gijzelingssituatie is de slechtste tactiek om de gijzelaar neer te schieten.”
- Samira Rafaela (D66-Europarlementariër, 2019-2024) riep op tot meer moed in het confronteren van extreem-rechtse dreigingen en deelde haar ervaring als lid van het Europees Parlement.
Europarlementariër Mohammed Chahim (PvdA/S&D) verwelkomde het publiek hartelijk, viel in voor Thijs Reuten en sprak gepassioneerd over de Europese democratie. Theuns sprak zijn grote dank uit aan de sprekers, organisatoren en aanwezigen voor hun steun en bijdragen aan de discussie.
Het evenement, mede georganiseerd door de Democratic Society, werd afgesloten met Democracy Drinks in de buurt van het Parlement, georganiseerd door Alice Stollmeyer van de organisatie Defend Democracy.
Over Tom Theuns
Tom Theuns, verbonden aan het Instituut Politieke Wetenschap van de Universiteit Leiden, houdt zich bezig met de legitimiteit van de EU, democratische terugval en institutionele reacties op democratische crises. In zijn werk pleit hij voor een veerkrachtige Europese democratie, een thema dat centraal staat in zijn nieuwe boek.