“Langer gezond blijven en ziektes in de toekomst voorkomen, dat is het doel”
Hoe kunnen we als samenleving langer gezond blijven en ziektes in de toekomst voorkomen? Deze vraag staat centraal in het onderzoek en onderwijs van. Dr. Raymond Noordam, universitair docent bij het LUMC en nauw betrokken bij het masterprogramma Health, Ageing & Society. In aanloop naar de Leiden Academy Week, waarin professionals kennis kunnen maken met deze opleiding stelden we hem een aantal belangrijke vragen.
Wat maakt toekomstbestendige zorg zo belangrijk voor onze samenleving? En waarom is het dus belangrijk dat meer mensen deze studie gaan doen?
“Ik denk dat er hier twee dingen vooral van belang zijn. Dat is enerzijds onze vergrijzende populatie en anderzijds dat steeds meer ziekenhuizen afdelingen moeten sluiten omdat er minder mensen in de zorg willen werken. Het werk wordt dus meer. En tegelijkertijd worden mensen ook steeds ouder, wat er op zijn beurt dan weer voor zorgt dat mensen uiteindelijk naarmate ze ouder worden ook meer ziektes gaan ontwikkelen. In Nederland zijn we trots op ons zorgstelstel, dus we willen niet dat dit in de toekomst vastloopt zoals je bijvoorbeeld in Engeland al ziet gebeuren. Daarom is het erg belangrijk dat we innovatieve strategieën bedenken om te voorkomen dan mensen überhaupt zorg nodig hebben en langer thuis kunnen blijven wanneer ze wel zorg nodig hebben.”
Dat is duidelijk. Wat zijn voorbeelden van innovaties die daarbij helpen?
“Dan moet je bijvoorbeeld denken aan e-health oplossingen die ervoor zorgen dat mensen thuis gemonitord kunnen worden. Dit kan leiden tot een vermindering van het aantal heropnames, omdat de behandelend arts eerder bepaalde verandering kan zien in de thuissituatie. We noemen de patiënten uit deze groep ook wel draaideurpatiënten. Deze groep mensen heeft continue zorg nodig. Dat is eigenlijk het grootste probleem. Als deze patiënten niet telkens opgenomen hoeven te worden, scheelt dit enorm aan zorgdruk. Naast deze trend wordt er ook steeds meer gebruik wordt gemaakt van robotica. En een laatste belangrijke manier om de druk op de zorg te verlichten is preventie. We focussen hier op hoe we op den duur bijvoorbeeld cardiovasculaire ziektes of dementie kunnen voorkomen. Dat zijn eigenlijk allemaal aspecten die er samen toe moeten leiden dat de zorgt niet vastloopt. En we nog steeds aan de zorgvraag kunnen voldoen.”
Meer weten over deze masteropleiding?
Het masterprogramma Health, Ageing & Society is voor studenten en professionals. Het is een internationaal, interdisciplinair masterprogramma van één jaar voltijd of twee jaar deeltijd die leidt tot een master of science diploma van de Universiteit van Leiden. Op maandag 4 november wordt er tijdens de Leiden Academy Week een webinar gegeven met meer informatie over deze opleiding.
Meld u aan!Interessante ontwikkelingen allemaal. Voor wie deze opleiding is interessant?
“Als je graag een bijdrage levert aan een gezondere samenleving en betere zorg voor ‘het oudere mens’, dan ik deze opleiding voor jou. Wat leuk is, is dat de urgentie voor gezond ouder worden ook wordt onderschreven door de politiek en de wereld gezondheids organisatie. Er moet meer aandacht komen voor ouderenzorg en naar gezond ouder worden. Je draagt dus bij aan iets wat we heel hard nodig hebben. We hebben de opleiding zo ingericht dat het een heel divers palet aan studenten aantrekt. Dus studenten vanuit geneeskunde of biomedische wetenschappen, maar ook mensen uit de sociaal- of medisch antropologische hoek of gezondheidswetenschappen en psychologie. Het programma is zo opgebouwd dat het de verschillende aspecten van veroudering behandeld. Dus niet alleen de biologische aspecten waar ik dan, in de opleiding verantwoordelijk voor ben. Het gaat ook over de gezondheid van het oudere individu, dat stuk behandelt een collega van mij. En daarnaast hoe we de zorgmanagement technisch moeten inrichten om het toekomstbestendig te houden.”
'Als je graag een bijdrage levert aan een gezondere samenleving en betere zorg voor ‘het oudere mens’, dan ik deze opleiding voor jou.'
Dus, stel je voor. Ik ga die opleiding doen. Dan kan ik zowel doorgroeien naar een managementfunctie in de zorg, maar ook onderzoek doen naar toekomstige zorg is een keuze?
“Ja. Als je kijkt naar de uitstroom van onze studenten zijn er enerzijds studenten die gewoon verder het onderzoek in gaan, dus die gaan promoveren. Maar er is ook een groep studenten die in managementrollen aan de slag gaan bij zorgverzekeraars of zorginstellingen met als doel om projecten op te zetten ter verbetering van de zorg. Dan is er als laatste nog een groep geneeskundestudenten die zich verder willen verdiepen met kennis over het oudere mens. En om de gezondheidszorg op het vlak van gezond ouder worden goed te borgen, is het ook nodig dat er kennis bij al deze genoemde groepen aanwezig is.
Ok, we zijn aangekomen bij de laatste vraag: wat moeten we nu beter doen om in de toekomst te anticiperen op de vergrijzende bevolking en toenemende druk op onze gezondheidszorg?
“Dan zeg ik, dat we nu een ‘betere mindset’ moeten ontwikkelen gericht op preventie. Zodat we ziek worden beter kunnen voorkomen in de toekomst. Vervolgens is het ook belangrijk dat ‘deze mindset’ doordringt naar alle lagen van de bevolking. Dat moet wat mij betreft echt verbeteren. Daarnaast is het belangrijk om mensen snel te kunnen bereiken. Een goede ontwikkeling op dit vlak, die ik de laatste jaren zie, is dat organisaties zoals de Hartstichting, het Diabetes Fonds en Alzheimer Nederland steeds meer voorlichtingscampagnes inzetten. Deze organisaties worden gevolgd en gesteund door mensen uit alle lagen van de samenleving.