Ken jij de politieke archetypes van de Amerikaanse verkiezingen? Een interview met Carola Schoor
fotografie: Margo Klein
In de week van de Amerikaanse presidentsverkiezingen geeft dr. Carola Schoor een inkijkje in haar nieuwe boek over politieke stijl (2025). De politieke stijlen van Trump en Harris worden geanalyseerd via haar eigen ontwikkelde archetype model. Carola: ‘Geen archetype is sterker, het gaat erom of politici hun archetype overtuigend brengen. Harris en Trump kunnen dat beiden goed.’
Drie vragen en zes karakters: leer de politiek van nu begrijpen
Tijdens haar promotieonderzoek naar populisme kwam dr. Carola Schoor achter een onderliggende logica in de politieke stijl van bestuurders. Het is complexer dan de links versus rechts verdeling. ‘Politieke geloofwaardigheid hangt niet alleen af van wat een politicus zegt, bijvoorbeeld in een verkiezingsprogramma. Dat hangt samen met hoe iemand iets zegt en wat iemand doet. Door het analyseren van speeches, kwam ik tot zes karakters: de archetypes. Die worden gevormd door een combinatie tussen ideologie en presentatie’, legt Schoor uit. Aan de hand van drie vragen kun je vaststellen welke politieke stijl iemand heeft. Ze licht toe: ‘Als je iemands politieke stijl kent, snap je beter wat er in Den Haag of in Washington gebeurt. Stijl is door de grote rol van beeldmedia momenteel heel bepalend voor de politiek. Het hele plaatje moet kloppen.’
‘Als reactie op populistische politici zelf ook populistisch worden? Nee. Als een stijl niet bij je past werkt dat averechts.’
De Amerikaanse verkiezingen: keuze tussen twee tegenovergestelde politieke stijlen
Donald Trump begon in 2016 als archetype ‘boze burger’, een outsider die zich afzette tegen de elite en zich profileerde als een man van het volk. Met zijn directe, soms ruwe stijl en populistische retoriek wist hij een breed publiek aan te spreken, zo legt Schoor uit. ‘Tijdens zijn presidentschap combineerde hij deze stijl met die van een ‘orakel’, iemand die zich verheft boven het volk en de wijsheid in pacht lijkt te hebben. Nu presenteert hij zichzelf ook af en toe als ‘regent’, de ervaren leider die weet hoe de wereld werkt. Hij laat nu minder van de woedende outsider zien.
Kamala Harris, daarentegen, belichaamt de stijl van de ‘samenwerker’. Met een nadruk op positiviteit, verbinding en samenwerking plaatst zij zich direct tegenover de populistische retoriek van Trump’. Schoor legt uit dat deze contrasten een fascinerend inzicht bieden in de politieke dynamiek van de Amerikaanse verkiezingen; de politieke stijl van de kandidaat is in Amerika net zo bepalend als inhoud.
Belangrijk voor politici, maar ook voor de mensen die voor en met hen werken
Het is belangrijk om deze archetypes te herkennen, legt Schoor uit. ‘politici en de mensen in hun werkomgeving zouden zoveel mogelijk vanuit hun eigen archetype moeten werken. Als politici waarachtig bij hun eigen politieke drijfveer blijven is het duidelijker waar ze voor staan, makkelijker om draagvlak te creëren en het vertrouwen in de politiek te laten groeien.’
Naast het boek ‘Politieke Stijl’ dat in het voorjaar van 2025 uitkomt, geeft Schoor de gelijknamige masterclass en deelt ze haar inzichten met professionals. Ze legt het model van archetypes uit met actuele voorbeelden uit de politiek. Deelnemers analyseren vervolgens een bestuurder. Ook worden ze uitgedaagd te schrijven en denken uit naam van de archetypes, waardoor duidelijk wordt hoe eenzelfde inhoud totaal verschillend verwoord kan worden.
Tekst: Dante Boomgaard
Geïnteresseerd?
Interesse in het model van politieke archetypes van dr. Carola Schoor? Wil je meer weten over de masterclass of ben je geïnteresseerd in het gelijknamige boek? Bekijk de website of meld je aan voor de nieuwsbrief Politiek en Bestuur om op de hoogte te blijven van de volgende editie van de masterclass Politieke Stijl en de verschijningsdatum van het boek over politieke stijl (verwacht in het voorjaar 2025).
Klik hier