Nieuwe hoogleraar Florian Schneider: 'Chinese burgers zijn verontruster door klimaatverandering dan menigeen in Amerika of Europa'
fotografie: Elif Kırankaya
Na een onderbreking van vijf jaar heeft Leiden een nieuwe hoogleraar Modern China. Florian Schneider begon op 1 september aan zijn functie.
'Het is een no brainer dat Nederland een leerstoel voor modern China moet hebben', stelt Schneider. ‘Er zijn weinig facetten van het leven waarin we voorbij kunnen gaan aan China. We hebben zoveel Chinese immigranten, Chinese studenten, Chinese toeristen die de wereld rondreizen, terwijl tegelijkertijd mensen van hier betrokken zijn bij China’s bedrijfsleven, diplomatie en culturele uitwisselingen. En dan heeft de Volksrepubliek China ook nog eens de ambitie om van China een grote mogendheid in de wereld te maken, onder meer in de VN. Nee, als we de problemen van de komende decennia of zelfs eeuw willen oplossen, hebben we de 1,4 miljard mensen nodig die van China een belangrijke speler voor de wereldwijde meerderheid maken.’
Praten over klimaatbeleid
Een van de meest dringende mondiale problemen van de komende decennia is klimaatverandering. ‘De impact die onze wereldwijde kapitalistische productienetwerken hebben gehad op het milieu is rampzalig’, legt Schneider uit. De Chinese economie is geen belangrijke drijvende kracht achter de CO2-uitstoot geweest omdat China dat wilde, maar omdat wij graag de mooie apparatuur en goedkope Cyber Monday-aankopen willen die lange tijd vooral in China werden geproduceerd.'
De effecten hiervan zijn zichtbaar in steden als Beijing en Shanghai, waar de luchtvervuiling zo sterk was dat burgers 'de lucht in kleine blokjes konden snijden', zoals Schneider het formuleert. ‘De inwoners van China zijn dan ook minstens zo verontrust, zo niet verontruster door klimaatverandering dan veel mensen die in Amerika of Europa geboren zijn', stelt hij. ‘Een groot deel van de Chinese industrie draait op steenkool, maar het land probeert toch over te schakelen op groene energie. Tegelijkertijd is milieubescherming niet iets wat landen alleen kunnen doen. We moeten met onze Chinese partners praten hoe we dit op mondiaal en internationaal niveau kunnen aanpakken.’
Goedlopend team
Voor dit soort gesprekken is niet alleen een grondige kennis van emissiecijfers nodig, maar ook van China zelf. ‘Om het moderne China echt te begrijpen, heb je de brede kennis nodig die het LIAS te bieden heeft’, legt Schneider uit. ‘Alleen op het gebied van modern China hebben we al meer dan een half dozijn onderzoekers, plus nog eens een dozijn promovendi, die zich bezighouden met wat er de afgelopen twee eeuwen in China is gebeurd op het gebied van mensen, politiek, recht, media, antropologie, sociologie, economie en geschiedenis. En dan hebben we ook nog eens geprofiteerd van de Sectorplan-gelden, waardoor we drie nieuwe collega’s kunnen aannemen die zich zullen richten op artificial intelligence in Azië, wat goed aansluit bij mijn eigen specialisatie in digitale communicatie en technologie.’
Als kersverse hoogleraar wil Schneider ervoor zorgen dat al deze mensen hun plek vinden in zijn team. ‘Ik wil ervoor te zorgen dat we elkaar als collega's goed zien. Gelukkig zijn de meeste organisaties de laatste jaren gaan inzien dat we daar een prioriteit van moeten maken.’ Daarnaast zal hij als laureaat van de Leidse Onderwijsprijs de laatste hand leggen aan een boek over onderzoeksmethoden. ‘Ik wil mijn eigen ervaringen met methodologieën voor het bestuderen van communicatie en media toegankelijk maken voor iedereen, van bachelor tot doctor', zegt hij. ‘Onderwerpen als discoursanalyse of zelfs de analyse van een videogame kunnen behoorlijk intimiderend zijn. Ik wil het geld van de Onderwijsprijs gebruiken om er met een open access-boek voor te zorgen dat die angst vermindert, ook aan universiteiten die niet veel geld hebben.’