Geen sociaal vangnet voor Pgb-zorgverleners die een ernstig ziek familielid verzorgen
Uit onderzoek van Nieuwsuur blijkt dat, ondanks een recente uitspraak van de Centrale Raad van Beroep (CRvB), mensen die jarenlang vanuit een PGB betaalde zorg verlenen aan een ernstig ziek familielid, geen WW-uitkering na het overlijden van dat familielid ontvangen. Een groep van 80.000 verzorgers wordt hierdoor al jaren lang getroffen. Een schrijnende situatie zeggen deskundigen hierover.
Het is hartverscheurend om te zien hoe bijvoorbeeld ouders worstelen met de afhandeling van het PGB. Jarenlang hebben ze hun eigen carrières opzij gezet om dag in dag uit, 24/7, voor hun kinderen te zorgen. Omdat ze niet voldoende externe zorgverleners konden vinden, moesten ze zelf de zorg op zich nemen. Na overlijden van hun kind valt het PGB weg en krijgen ze geen WW.
Wat is het verschil met een gewone werknemer
‘De overheid verwacht van mensen dat ze zorg verlenen binnen de familiekring’, zegt Barend Barentsen hoogleraar arbeidsrecht in Leiden, hierover in Nieuwsuur. ‘Die mensen hebben bescherming nodig. Al was het maar, omdat heel veel mensen, formeel echte werknemers, precies datzelfde werk doen. Alleen dan niet in eigen familiekring. Veel pgb-zorgverleners verlenen inmiddels zorg van niveau. Het gaat niet alleen om een schoonmaakbeurt of de haren van oma kammen, het zijn medische handelingen.'
Wat is het verschil dan nog met een gewone werknemer?'
‘In essentie gaat het fout omdat de uitvoeringsinstanties aannemen dat familieleden geen arbeidsovereenkomst met elkaar kunnen hebben, omdat ze familie zijn en dat is niet waar’, zegt Barentsen hierover.
Gezagsverhouding
‘De familieleden nemen de samenleving werk uit handen, doordat zij de zorg verlenen. Zij doen werk wat anders door gewone werknemers was gedaan en ze betalen loonbelasting’ aldus Geerten Boogaard hoogleraar Staatsrecht in Leiden. ‘Toch hebben zij niet hetzelfde vangnet als personeel in loondienst. Het zit vast op de vraag of het formeel wordt gekwalificeerd als een arbeidsovereenkomst en daarvoor heb je gezagsverhouding nodig. Zelfs onder het geldend recht is er een groep die wel degelijk voor WW en andere sociale voorzieningen in aanmerking komt.' Volgens Boogaard ‘hoef je het niet te laten weglopen op het feit dat het geen gezagsverhouding is. Het is een politieke keuze om deze zorgverleners op basis van Pgb niet te verzekeren.' Boogaard schetst drie redenen in de uitzending waarom de overheid op deze manier handelt.
Minister Van Gennip laat in een schriftelijke verklaring weten dat een arbeidsovereenkomst niet in de rede ligt vanwege het ontbreken van een gezagsverhouding. Zij belooft een alternatieve oplossing die dit najaar wordt verwacht.