Van kluis naar kussen: vrouwelijke kunstenaars
Ingrid Simons, Annesas Appel, Natasja Kensmil, ze zijn allen aanwezig met hun werk in de collecties van de UBL. Met hen nog zo’n 120 andere vrouwelijke kunstenaars. Dat lijkt heel wat maar het aantal mannelijke kunstenaars is vele malen groter, ongeveer 4000. Wat vinden wij van die cijfers, wat zouden we kunnen doen om een evenwichtiger verdeling te krijgen en hoe ziet de dagelijkse atelierpraktijk van vrouwen in de kunst er eigenlijk uit?
In deze aflevering van Van kluis naar kussen praat presentator Jef Schaeps met kunstenaars Anuli Croon en Nicole Montagne. Van beiden is grafiek in de Leidse collecties te vinden. Hoe verhoudt dat werk zicht tot hun andere taken? Nicole Montagne is naast haar beeldende werk actief als schrijver, terwijl Anuli Croon niet alleen grafiek maakt en schildert maar ook monumentale opdrachten in de openbare ruimte uitvoert.
De derde gast is Iris de Smalen. Zij hield zich in haar studie bezig met vroegmoderne vrouwelijke kunstenaars uit het bezit van de bibliotheek. In de zeventiende en achttiende eeuw spelen vrouwen een uiterst bescheiden rol in de kunst. Des te belangrijker is het om hun werk te bestuderen. Maar waar we geen invloed kunnen uitoefenen op het verleden, is dat wel mogelijk in het heden: zou de bibliotheek bijvoorbeeld meer vrouwen moeten aankopen om de verhoudingen in ieder geval een klein beetje in balans te trekken? Het is een van de vragen die aan de orde komen in het gesprek.
Vrouwen in de collectie van de Universiteitsbibliotheek
Carrie Meijer, Inez Odijk, Kim Rikken, Fransje Killaars, Hanna de Haan, dit zijn slechts enkele van de vele kunstenaars van wie de afgelopen jaren werk is aangekocht. De Universiteitsbibliotheek streeft ernaar mannen en vrouwen in gelijke mate toe te voegen aan de collectie. Dat lukt redelijk. Het aandeel van vrouwen is de laatste vijftien jaar fors gestegen. Toch domineren mannen nog steeds de aanwinstlijsten, onder andere omdat de bibliotheek ieder jaar schenkingen ontvangt en die bestaan vaak uit wat ouder werk, meestal van mannen. En hoewel er allerlei redenen kunnen zijn om een werk aan te kopen, staat de vertegenwoordiging van vrouwen hoog op de lijst met criteria. Op den duur willen wij zo een evenwichtiger beeld van de hedendaagse kunst op papier kunnen bieden dan nu nog het geval is.
Maar het gaat in de kunst niet alleen om de makers. We hebben ook te maken met verzamelaars, voormalige eigenaars, galeriehouders, mensen die over onze werken schrijven of ze tentoonstellen, de beheerders van grafische werkplaatsen en nog andere mensen. Kunst groeit en bloeit niet alleen in het atelier maar wordt gedragen door een heel arsenaal aan professionals, liefhebbers en enthousiastelingen. Onder hen zijn ook veel vrouwen. , Soms prominent, soms op de achtergrond, spelen zijn een belangrijke rol in de kunstwereld. Ook hun rol wil de bibliotheek meer zichtbaar maken binnen haar infrastructuur (catalogus, beeldbank, video’s, podcasts, enz.).