Draaideurpolitici: stappen Kamerleden daadwerkelijk over op aantrekkelijke functies elders?
Politicoloog Tim Mickler (Universiteit Leiden) ontvangt een beurs van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Mickler ontvangt de beurs voor zijn kwantitatieve onderzoek naar de functies die parlementariërs na hun kamerlidmaatschap gaan bekleden. De beurs maakt deel uit van de SGW Open Competitie XS, die als doel heeft innovatief wetenschappelijk onderzoek te stimuleren.
Kamerlidmaatschap als tussenstap in carrière?
Het project van Mickler begint bij een trend die zichtbaar is in representatieve democratieën: parlementariërs hebben steeds minder ervaring en blijven voor een kortere periode in het parlement. ‘In West-Europa vertrekken ruim 4 op de 10 parlementariërs als er verkiezingen worden gehouden. Het Kamerlidmaatschap is geen roeping voor het leven meer, maar een tussenstap in je carrière. Maar wat gaan die politici doen na hun Kamerperiode?’
Mickler geeft als voorbeeld dat een voormalige woordvoerder Transport na zijn Kamerlidmaatschap ineens lobbyist voor die sector werd. Daarmee ontstaat het beeld dat parlementariërs al tijdens hun Kamerlidmaatschap voorsorteren op hun carrière daarna. Zulke Kamerleden, zo lijkt het, zetten zich niet primair in voor het algemeen belang, maar voor hun eigen loopbaankansen. Volgens Mickler is dit beeld verontrustend en schadelijk: ‘Het verlies van vertrouwen in de integriteit van parlementsleden tast de basis van de vertegenwoordigende democratie aan.’
Weinig systematisch onderzoek beschikbaar
Is het beeld van de baantjesjagende, zelfzuchtige volksvertegenwoordiger eigenlijk wel terecht? Het is gebaseerd op anekdotes en individuele gevallen, maar er bestaat weinig systematisch onderzoek naar de post-parlementaire carrières van parlementsleden. We weten volgens Mickler niet waar parlementariërs na hun Kamerperiode terechtkomen en al helemaal niet of ze hun tijd in de Kamer als springplank voor goede carrièremogelijkheden gebruiken. Bovendien is onduidelijk welke effecten regelgeving op dit terrein heeft. Daarom focust Mickler zich met dit project op de vraag: welk effect heeft parlementair gedrag op de post-parlementaire carrière?
Statistische analyse
Mickler gaat gegevens verzamelen over hun post-parlementaire loopbaan van oud-Kamerleden: ‘Daarbij kijk ik zowel naar de functie die men vervult als de branche waarin men werkt (bv. defensie, landbouw, gezondheid).’ Een centrale vraag hierbij is of Kamerleden daadwerkelijk voorsorteren op hun carrière door daar in hun opstelling in de Tweede Kamer al rekening mee te houden. Dat levert niet alleen een bijdrage aan de wetenschappelijke discussie op dit gebied, maar heeft ook direct betrekking op de zorgen van kiezers over onethisch politiek gedrag.
Het onderzoek van Mickler draagt de naam Through the revolving door? An analysis of post-parliamentary careers in the Netherlands.
Over de SGW Open Competitie van NWO
De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) zorgt voor kwaliteit en vernieuwing in de wetenschap en is een van de belangrijkste wetenschapsfinanciers in Nederland. Ze organiseren diverse competities binnen verschillende domeinen. Hiervan is de SGW Open Competitie XS voor kleinere onderzoeksprojecten binnen het domein Sociale en Geesteswetenschappen (SGW). Het gaat hierbij het om beurzen van maximaal 50.000 euro. Dit kan bijvoorbeeld worden gebruikt voor aanstelling van nieuw personeel of voor onkosten rondom het onderzoek.