Johan Visser wint Fruinprijs 2022
Er zijn weer veel goede scripties geschreven het afgelopen jaar, en vier daarvan zijn genomineerd voor de Fruinprijs. Voor het eerst na de coronajaren kon deze prijs weer worden uitgereikt tijdens de opening van het academisch jaar van de opleiding Geschiedenis.
De winnaar van de Fruinprijs 2022 is Johan Visser, met ‘De geschiedenis van een bloedbad. Zutphen en 1572’, begeleid door Judith Pollmann. Zutphen koos tijdens de Nederlandse Opstand de kant van Willem van Oranje, maar betaalde daar een hoge prijs voor: toen de Spanjaarden de stad weer terugveroverden richtten de soldaten daar een bloedbad aan onder de stadsbevolking: honderden mannen, vrouwen en kinderen verloren daarbij het leven. Althans, dat was het verhaal dat we kennen. Johan Visser toont (gebruikmakend van een indrukwekkend bronnencorpus) knap aan dat er helemaal geen bloedbad is aangericht onder de bevolking. Hij legt niet alleen uit wat er dan wel gebeurd is, hij verklaart ook hoe dit verhaal de wereld ingekomen is, en plaatst dit in een breder theoretisch debat over herinneringscultuur. De jury noemde deze scriptie een meesterwerk, omdat hier stap voor stap een historische mythe ontrafeld wordt, waarbij continu gereflecteerd wordt op historiografie, bronnenkritiek, de methode van de historicus, en canonvorming. Bovendien is de scriptie uitstekend geschreven. Hij leest als een spannend verhaal en zelfs in de bijzinnen wordt informatie gegeven die de moeite van het weten waard is. Vandaar dat de jury van de Fruinprijs unaniem oordeelde dat Johan Visser winnaar is van de Fruinprijs 2022.
Voor deze scriptie is veel interesse: uitgeverij Boom brengt hem deze maand in boekvorm op de markt, dus je kunt de scriptie binnenkort in de boekhandel tegenkomen. Daarnaast begint Johan vanaf deze maand als promovendus bij het Instituut voor Geschiedenis: hij zal in het onderzoeksproject Dutch Shipping and the Environment, 1621-1939 van Michiel van Groesen en Anita van Dissel de komende jaren onderzoek doen.
Andere nominaties
Dit jaar zijn er vier scripties genomineerd voor de Fruinprijs: Mo van de Wege, ‘Doing Roman. Elite identities in the Burgundian kingdom, 450-550 CE’, begeleid door Rens Tacoma; Caroline Schep, “National und kosmopolitisch zugleich’: Wiener Werkstätte fashion, 1911-1932’, begeleider Eric Storm; en Dana van Vliet, ‘Fighting against Empire in Mokum: Transnational anti-colonialism and space in Amsterdam, 1920s-1930s’, begeleider Carolien Stolte. Het viel de jury op dat het overgrote merendeel van deze scripties vanuit een transnationaal perspectief geschreven zijn, het nationale perspectief wordt niet meer zonder meer als uitgangspunt genomen, zoals enkele decennia geleden nog volstrekt vanzelfsprekend was. Dit geldt ook voor de geanalyseerde primaire bronnen, die in deze scripties ook internationaal van karakter waren. Tegelijkertijd ging het vaak om lokale geschiedenis, waarbij steden als Wenen, Amsterdam en Zutphen centraal stonden. Het tweede dat ons opviel is dat in het overgrote merendeel van deze scripties identiteit centraal staat.
Fruinprijs
Sinds 1989 wordt de jaarlijkse Fruinprijs uitgereikt aan de beste geschiedenisscriptie van de Universiteit Leiden. De prijs bestaat uit een oorkonde, een bos bloemen en een geldbedrag. Robert Fruin, naamgever van de prijs, was de eerste hoogleraar Vaderlandse Geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Hij wordt gezien als een van de grondleggers van de geschiedwetenschap in Nederland.
Dit jaar bestond de jury uit voorzitter Maartje Janse van de master Politics, Culture and National Identities, Jasper van der Steen van de master Europe 1000-1800, en Bart Verheijen van de master Colonial and Global History.