Universiteit Leiden

nl en

Dagboekonderzoek naar motivatie middelbare scholieren tijdens de coronacrisis

Middelbare scholieren zijn op online schooldagen minder gemotiveerd voor school dan op fysieke schooldagen. Dit verschil doet zich vooral voor bij jongeren die zich weinig gesteund voelden door hun ouders, constateerden ontwikkelingspsychologen Anna van Duijvenvoorde en Christel Klootwijk. De resultaten van dit onderzoek zijn gepubliceerd in het open source Journal of Research on Adolescence (JRA).

'Want hoe gemotiveerd ben je eigenlijk nog om je best te doen voor school wanneer de wereld zo op z’n kop staat?'

Videobellen met je wiskundedocent, alleen via TikTok kunnen zien hoe het met je klasgenoten gaat, stil zijn omdat je moeder aan de keukentafel in een conference call zit. Dat was de situatie voor de meeste jongeren tijdens de eerste lockdown in 2020. Terwijl het hele land bezig was met het bestrijden van een ongekende gezondheidscrisis, werd er relatief weinig aandacht besteed aan de psychosociale effecten van de maatregelen op jongeren. Daarom besloten Anna van Duijvenvoorde en Christel Klootwijk (CHANGE Leiden Research Platform) om te onderzoeken hoe middelbare scholieren deze unieke periode van zowel online als fysiek onderwijs beleefden. Online onderwijs volgen, niet met vrienden afspreken en verplicht thuiszitten; wat doet dat met de schoolmotivatie en het sociaal-emotionele welzijn van tieners? 

Schoolmotivatie

Om dit te onderzoeken hebben middelbare scholieren (12 – 16 jaar) in mei en juni 2020 dagelijks gedurende twee periodes van ieder 10 schooldagen een korte vragenlijst (+/- 3 minuten) ingevuld. Ze beantwoordden vragen over o.a. hun dagelijkse schoolmotivatie, stemming, ervaren steun van ouders en vrienden en het type onderwijs dat ze die dag hadden gevolgd, online en fysiek. Aan de hand van deze informatie bekeken de onderzoekers de verschillen tussen online en fysieke schooldagen, maar ook in hoeverre sociaal-emotionele aspecten samenhingen met schoolmotivatie en welke veranderingen er plaatsvonden gedurende de dagboekstudie.

Minder schoolmotivatie: wat is de rol van ouders en stemming?

Uit het onderzoek bleek dat middelbare scholieren over het algemeen op online schooldagen minder gemotiveerd waren om aan school te werken vergeleken met fysieke schooldagen. Maar dit verschil in motivatie was vooral aanwezig bij jongeren die relatief weinig steun ervoeren van hun ouders. Dit suggereert dat steun van ouders een belangrijke buffer kan zijn in het waarborgen van schoolmotivatie van tieners tijdens periodes van online onderwijs.

Daarnaast bleek dat op dagen dat jongeren een positievere stemming rapporteerden, met meer gevoelens van geluk en kracht dan normaal, hun schoolmotivatie ook hoger was dan gemiddeld. De positieve stemming varieerde per dag, maar verschilde niet significant tussen online en fysieke schooldagen.

Versoepelingen en lange termijn-effecten

De onderzoekers zagen dat de steun die de tieners ervoeren van zowel ouders als vrienden toenam gedurende de dagboekstudie, terwijl de negatieve gevoelens angst, boosheid, verdriet juist afnamen. Dit is mogelijk gerelateerd aan de versoepelingen die plaatsvonden in mei en juni en zou betekenen dat jongeren goed in staat zijn om de draad weer op te pakken wanneer de omstandigheden verbeteren. Maar de lange-termijn effecten van de corona lockdown op jongeren zijn nog onduidelijk en dit vormt een belangrijke vraag voor vervolgonderzoek.

Follow-up

Inmiddels zijn we al meer dan een jaar en meerdere coronagolven verder. Om schoolmotivatie en het welzijn van middelbare scholieren te blijven volgen, is er tijdens de derde coronagolf (februari – juni 2021) een vervolgonderzoek van deze dagboekstudie uitgevoerd. Met deze nieuwe gegevens kan worden gekeken in hoeverre jongeren deze lockdown anders hebben ervaren dan de eerste lockdown. Naar verwachting delen we de nieuwe inzichten uit deze periode binnenkort; zo zijn de eerste bevindingen van deze vervolgstudie al te vinden op Instagram en Twitter @samenleren2021. 

Open Source

Christel L.T. Klootwijk e.a., Parental Support and Positive Mood Buffer Adolescents’ Academic Motivation During the COVID-19 Pandemic, Journal of Research on Adolescence, Volume31, Issue3

Deze website maakt gebruik van cookies.  Meer informatie.