Onderzoek bevestigt: steenkoolcentrales in Bulgarije leiden tot watertekort
Kolencentrales verbruiken enorme hoeveelheden zoet water. Dit heeft naar verwachting negatieve gevolgen voor mens en milieu in omliggende regio's. Dat is de conclusie van het nieuwe rapport The Unquenchable Thirst of Energy Production, gepubliceerd door Greenpeace Bulgarije en het Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden.
De studie is uitgevoerd door de Leidse milieuwetenschappers Xiaochen Liu, José Mogollón, Valerio Barbarossa, Paul Behrens en Ranran Wang. Het team van onderzoekers maakt gebruik van innovatieve wetenschappelijke hydrologie en modellering van watervoorraden, waarin het verschillende scenario's voor klimaatverandering en energieopwekking combineert.
Het rapport (in het Engels) voorspelt de toekomstige effecten op de wateren van het Oost-Maritsa-bekken, een regio waar zich 90% van de Bulgaarse steenkoolcapaciteit bevindt. Het is ook een van de regio’s in Europa die volgens de prognoses het grootste risico loopt op gevolgen door klimaatverandering. De studie legt een diep verband bloot tussen watergebruik, energieopwekking en klimaatverandering.
Gebruik van steenkool bedreigt ecosystemen
Het officiële nationale energie- en klimaatplan, dat Bulgarije bij de Europese Commissie heeft ingediend, voorziet in het gebruik van steenkool tot na 2030. Uit de studie blijkt dat dit zou leiden tot een aanzienlijke druk op de plaatselijke ecosystemen als gevolg van lagere watervoorraden voor plaatselijke consumenten, de landbouw en andere industrieën.
Uitfaseren steenkool van groot belang
Ranran Wang, universitair docent aan het CML, zegt: ‘Klimaatverandering zorgt al in veel regio's voor problemen in de beschikbaarheid van water voor elektriciteitsopwekking. Deze trend zal waarschijnlijk doorzetten. We verwachten bijvoorbeeld dat de minimale waterstromen in de rivier de Maritsa door klimaatverandering nog verder zullen afnemen.’
Dit wijst op een grote kans op droogtes en een lagere beschikbaarheid van water, aldus Wang. ‘Niet alleen voor de opwekking van stroom, maar ook voor stedelijke, landbouw- en industriële sectoren. Door in de toekomst afhankelijk te zijn van fossiele brandstoffen zullen deze trends alleen maar verergeren. Onze studie toont aan dat de timing van de uitfasering van steenkoolenergie in dit opzicht de belangrijkste beleidsbeslissing is.’
Niet genoeg drinkwater
Met ongeveer 40 procent elektriciteit uit steenkool is Bulgarije een van de EU-landen die het meest afhankelijk is van deze vervuilende fossiele brandstof. Bulgarije heeft nog geen datum voor de uitfasering van steenkool gepland. Andere steenkool-intensieve landen in Europa hebben ook te kampen met waterproblemen. Zo vormt de Poolse Turow-kolenmijn een bedreiging voor het drinkwater van duizenden Tsjechen. Niet alleen hebben kranen en putten vaak geen water, maar mijnen en fabrieken zijn ook een bron van watervervuiling, zoals bleek uit het vorige rapport van Greenpeace Bulgarije over de Bobov dol-kolencentrale.
Potentieel gevaar voor energievoorziening
Meglena Antonova, programmadirecteur van Greenpeace Bulgarije, zegt: ‘Als Bulgarije doorgaat op de ingeslagen weg en zich afhankelijk opstelt van de kolenindustrie, zal dat niet alleen schadelijk zijn voor de gezondheid van de Bulgaren, de watervoorraden en ons milieu, maar vormt het ook een potentieel gevaar voor de energievoorziening in ons land.’
‘Politici moeten de meest recente wetenschap raadplegen bij het nemen van besluiten over het klimaat’
Daarom ziet Antonova de komende verkiezingen in Bulgarije als een cruciaal moment voor de bevolking om de juiste richting te kiezen. ‘Dodelijke hittegolven, droogtes en overstromingen die steeds vaker voorkomen laten ons zien hoe de door fossiele brandstoffen veroorzaakte klimaatverandering eruitziet. We moeten onze samenleving in harmonie brengen met de natuur, en Bulgarije kan het zich niet veroorloven achter te lopen op dit gebied. Want een inhaalslag maken met een progressief klimaatbeleid is een kwestie van leven of dood. Politici moeten de meest recente wetenschap, zoals dit rapport, raadplegen bij het nemen van besluiten over de beperking van de klimaatverandering, de aanpassing aan extreme weersomstandigheden en het beheer van watervoorraden.’
Toekomstige ontwikkelingen voorspellen met wetenschap
Universitair docent Valerio Barbarossa schreef mee aan het rapport en is een van de leiders op het gebied van de wetenschap van klimaatmodellen. ‘We beschikken over de juiste instrumenten – zoals hydrologische modellen – om de complexe verbanden tussen energieproductie, klimaatverandering, water en de gezondheid van ecosystemen te begrijpen en toekomstige ontwikkelingen te voorspellen. Beleidsmakers kunnen die waardevolle kennis gebruiken om plannen te maken voor de veerkrachtige toekomst van gemeenschappen, met name in regio's zoals die rondom de Maritsa.’
Hoofdafbeelding: Het Ovcharitsa waterreservoir met de kolencentrale Maritsa East 2 op de achtergrond.
Dit bericht is gebaseerd op een persbericht van Greenpeace Bulgarije.