‘Met huidprik vaccineren we mogelijk vijf keer meer mensen met dezelfde voorraad’
In de huidige vaccinatiecampagne tegen COVID-19 krijgen mensen het vaccin in de spier toegediend. Maar met een kleinere hoeveelheid vaccin in de huid is er potentieel ook goede bescherming. Dankzij de crowdfundingsactie #wakeuptocorona kan Anna Roukens (LUMC) de veiligheid en werking van huidvaccinatie onderzoeken.
Iets meer dan een jaar geleden zag de crowdfundingsactie #wakeuptocorona het levenslicht. De teller van de succesvolle inzamelingsactie is inmiddels de 1 miljoen euro gepasseerd en loopt nog steeds. Het leverde een uitbreiding van het laboratorium van hoogleraar virologie Eric Snijder (LUMC) op en daarnaast veel meer coronaonderzoek. Zo start deze maand internist en infectioloog van het LUMC Anna Roukens haar onderzoek naar het toedienen van het Moderna-vaccin in de huid.
Welk voordeel heeft een huidvaccinatie boven een normale vaccinatie?
Roukens: ‘Een zeer groot probleem is dat er op dit moment te weinig voorraad is om iedereen tegelijk te vaccineren. Met huidvaccinatie kunnen we meer mensen vaccineren met dezelfde hoeveelheid vaccin. Mensen komen dus sneller aan de beurt.’
Is dit een nieuwe methode?
‘Nee, huidvaccinaties zijn niet nieuw. We gebruiken deze methode al langer bij inentingen tegen hondsdolheid en gele koorts. Het is een uitstekende manier om zo zuinig mogelijk met vaccin om te gaan. We willen nu onderzoeken of het Moderna-vaccin ook geschikt is voor huidinenting. Hiervoor gaan we eerst de veiligheid testen. Daarna kijken we hoeveel vaccin er nodig is voor een goede bescherming.’
‘De huid zit tjokvol dendritische cellen. Deze cellen zijn een soort bewakers van het immuunsysteem.'
En hoe werkt huidvaccinatie dan?
‘De huid zit tjokvol dendritische cellen. Deze cellen zijn een soort bewakers van het immuunsysteem. Wanneer dendritische cellen een virus detecteren, waarschuwen ze andere afweercellen die het virus vervolgens verder aanpakken. Met de huidvaccinatie lever je een kleine hoeveelheid van het vaccin af, precies op de plek waar deze bewakers zitten. Op deze manier gaat er geen vaccin verloren. De dendritische cellen nemen het vaccin op en zwengelen de afweerreactie aan. Dit moet ons uiteindelijk beschermen tegen het coronavirus.’
Gaan we binnenkort op deze manier vaccineren?
‘Dat zal er om gaan spannen. We hopen de Nederlandse vaccinaties wel te versnellen maar weten nog niet zeker of de resultaten binnen zijn voor het einde van de eerste vaccinatieronde. Wat we wel verwachten, is dat we vaker uitbraken van coronavirussen gaan krijgen. Verder zijn er in arme landen tot nu toe bijna helemaal geen vaccins gezet. We zijn dus zeker nog niet klaar met vaccineren.’
Welke rol speelde #wakeuptocorona bij het opzetten van het onderzoek?
‘Het geld van de inzamelingsactie was enorm belangrijk! Zonder de 40.000 euro van de actie hadden we het onderzoek niet kunnen starten. We hebben wel nog meer geld nodig, maar door de crowdfunding kunnen we nu eerst de veiligheid van huidvaccinatie aantonen. Hopelijk helpt dat om nog meer geldschieters over de streep trekken.’
Heb je verder nog een boodschap aan de 6400 donateurs van #wakeuptocorona?
‘Dankzij al deze donateurs kunnen we ontzettend veel nuttig werk doen. Zo is er een ander groot covid-19-onderzoek waarbij veertien verschillende laboratoria van het LUMC samenwerken. Ieder lab werkt vanuit zijn eigen expertise. Deze samenwerking was zonder de donateurs nooit mogelijk geweest. Als huidvaccinatie met het Moderna-vaccin bovendien goed werkt, zal het zeker belangrijk zijn voor het bestrijden van de pandemie.’
Tekst: Julian Vlasblom