Juristen behandelen roofkunst dikwijls te star
Jurist Evelien Campfens pleit voor een betere juridische behandeling van roofkunst. 'Voor juristen is eigendom een nogal absoluut concept, er is één rechtmatige eigenaar en dat is het.' De promovendus is gelieerd aan het Leiden-Delft-Erasmus Centre for Global Heritage and Development.
Voor haar proefschrift dook Campfens in de uiterst complexe wereld van geroofde kunst en illegaal verkregen cultuurvoorwerpen. 'Er zijn wereldwijd veel gevallen van illegaal ontvreemde cultuur-voorwerpen in legaal bezit.’ In een interview met Mauro Smit gaat ze in op het spraakmakende voorbeeld van het Chinese Boeddhabeeld met daarin het gemummificeerde lichaam van Zhanggong Zushi, een 11e-eeuwse monnik. Het beeld werd in 1995 geroofd uit een Chinees dorp, en kort daarna door een Nederlandse verzamelaar gekocht in Hong Kong. De Nederlandse rechter oordeelde in 2018 dat de zaak niet ontvankelijk was omdat de status van het Chinese dorp als rechtsgeldige eigenaar van het beeld onzeker was. Volgens Campfens zou door de notie van een erfgoed-titel in zulke gevallen de kern van de zaak beter tot zijn recht komen. Ook pleit ze voor strengere voorwaarden voor de kunsthandel: 'Maak herkomstonderzoek tot voorwaarde voor de handel.'
Lees het hele interview 'Eigendom van cultuurvoorwerpen; zoeken naar een juridisch kader'.
LeidenGlobal organiseerde in januari 2020 nog een symposium over roofkunst, lees het verslag 'Engelen te koop'.
Bannerfoto: Detail van het St. Mark mozaïek van de Panayia Kanakaria-kerk. Het 6e-eeuwse mozaïek werd in 1974 gestolen op Cyprus maar is na jaren speurwerk weer terecht. Foto Walk of Truth
LDE Centre for Global Heritage and Development
Het Centre for Global Heritage and Development initieert, stimuleert en faciliteert interdisciplinair en innovatief onderzoek en onderwijs op het gebied van erfgoed. De focus ligt op erfgoed en het milieu, identiteit en bedreigde erfgoed. Het Centre is ook gespecialiseerd in advieswerk voor overheid, bedrijven en andere belanghebbenden.
Museums, Collections & Society is een stimuleringsprogramma van de faculteiten geesteswetenschappen en archeologie wat onderzoek met collecties wil bevorderen, onderwijs op dit gebied wil stimuleren en de ethische vragen wil stellen omtrent de herkomst van deze collecties.