Thijs Porck is de winnaar van de tweede LUCAS Publieksprijs!
Thijs Porck, expert in middeleeuws Engels, wint de LUCAS Publieksprijs omdat hij zijn onderzoek en onderwijs zichtbaar heeft gemaakt voor een breed publiek. Thijs bereikte de nationale media, middelbare scholen en veel views met zijn blogs en video’s. De prijs bestaat uit een oorkonde, wisselbokaal, 1000 euro en eeuwige roem. Thijs: ‘Ik vind het bijzonder dat we hiervoor waardering krijgen.’
De jury, die bestond uit de leden van de LUCAS Impactcommissie was enorm onder de indruk van alle activiteiten die in 2019 zijn ontplooid. LUCAS-onderzoek was werkelijk overal zichtbaar, op tv, op de radio, in blogs en vlogs, in de vorm van een spel, in mooie, leesbare boeken en via allerlei workshops en tentoonstellingen. Tijdens een online bijeenkomst met de instituutsleden van het LUCAS werd de winnaar op ludieke wijze bekend gemaakt door Olga van Marion in deze video.
"Ik ga deze beker een mooi plekje geven in ons kantoor en ik hoop die volgend jaar over te kunnen dragen aan een nieuwe academisch ambassadeur van onze opleidingen en ons instituut!"
Thijs Porck was zeer vereerd om de prijs in ontvangst te nemen: ‘Het filmpje doet wellicht anders vermoeden maar wij nemen communicatie en impact heel serieus. Het is een vast onderdeel geworden bij ROG gesprekken en je merkt dat wetenschapscommunicatie bij aanvragen van onderzoekfinanciering belangrijk is. We hebben als instituut heel diverse dingen gedaan het afgelopen jaar. Mensen hadden spellen, TV series en radio-optredens. Ik vind dat we als instituut daar heel trots op mogen zijn. Het is bijzonder dat we hiervoor waardering krijgen. Ik ga deze beker een mooi plekje geven in ons kantoor en ik hoop die volgend jaar over te kunnen dragen aan een nieuwe academisch ambassadeur van ons onderwijs en onderzoek!’
De motivatie van de jury
Thijs Porck zet zich al jaren met populariserende wetenschapscommunicatie in voor de Leidse mediëvistiek in het algemeen en de bestudering van het Oudengels in het bijzonder. Thijs is altijd actief, energiek en productief, maar 2019 was voor hem een wel heel bijzonder succesvol jaar. Zijn blog over literatuur en geschiedenis kreeg al meer dan 220.000 views. Zijn videos over Oudengels en Tolkien werden via YouTube al 85.000 keer bekeken. Op Twitter deelt hij actief informatie over vroegmiddeleeuws Engeland aan meet dan 3000 volgers. Zijn onderzoek bereikt lokale en nationale media. In 2019 was hij drie keer op NPO Radio 1: over ouderdom in de vroege Middeleeuwen, de film Tolkien en de Angelsaksische missionaris Adelbertus. Thijs gaf lezingen voor middelbare scholen, een lezing over Tolkien in een Nijmeegse bioscoop en een lezing over Game of Thrones in de Nieuwe Kerk in Groningen. Hij richtte samen met Marlisa den Hartog en Jerem van Duijl het Leiden Medievalists Blog op. Inmiddels delen 24 verschillende Leidse mediëvisten hierop hun onderzoek met een breder publiek; de blogs werden al 100.000 keer bekeken en o.a. opgepakt door het Leidsch Dagblad en NPO Radio 1. Samen met Krista Murchison beheert Thijs de Facebookpagina Medieval Studies in Leiden met meer dan 600 volgers waarop drie keer per week informatie vanuit en over de Leidse mediëvistiek wordt geplaatst.
Tien genomineerden
Tien medewerkers van LUCAS werden genomineerd voor hun publieksactiviteiten in het jaar 2019. De andere genomineerden:
Peter Verstraten
Peter Verstraten weet met zijn bespiegelingen over film al jaren een groot publiek te bereiken. Zo is hij de samensteller van het programma Psychoanalyse en film, dat zes avonden per jaar draait in vier filmtheaters in Amsterdam, Utrecht, Nijmegen en Maastricht; Peter adviseert de filmcommissies, schrijft de flyers en is af en toe de moderator. In 2019 gaf hij lezingen in filmhuizen, was hij te gast in een podcast en werd hij diverse keren geïnterviewd: op Radio 1, nu.nl en voor de prachtige bundel Alles is film. Zijn productieve jaar bevatte ook nog HOVO-onderwijs, een jurylidmaatschap bij een competitie voor studentfilms en een mini-college in Paradiso.
Carmen van den Bergh
Carmen van den Bergh heeft — in de korte tijd dat ze in Leiden en bij LUCAS werkt —van de opleiding Italiaanse Taal en Cultuur een bruisend cultureel centrum weten te maken, waarvan de studenten, de collega’s en onderzoekers, maar zeker ook alumni en belangstellenden buiten de universiteit de vruchten plukken. De indrukwekkende weblog Italianistica – Italiëstudies Universiteit Leiden doet verslag van een duizelingwekkende hoeveelheid evenementen en activiteiten, waaronder interviews met Ilja Leonard Pfeijffer, berichten uit Rome, conferenties over Dante, Leonardo en de Middeleeuwen. Carmen slaat een stevige brug niet alleen tussen Leiden en Italië, maar ook tussen de universitaire wereld en de samenleving.
Aafje de Roest
Aafje de Roest heeft zich in korte tijd onmisbaar gemaakt als een hedendaagse hiphopwetenschapper. Zij laat een stevige nieuwe wind waaien binnen en buiten de opleiding Nederlandse Taal en Cultuur en de master Neerlandistiek. Als PhD student treedt zij vaker op voor een breder publiek. Zo was zij in 2019 samen met bekende hiphopartiesten te gast in de podcast ‘Wilde haren’, waartoe zij zelf het initiatief nam, vanuit haar wens om de hiphopscene actief bij haar onderzoek te betrekken. Twee uur lang sprak ze live met Vincent Patty over verschillende onderwerpen, zoals haar eigen positie als hiphopwetenschapper, waarop ze open en kritisch reflecteert. De uitzending werd via YouTube al ruim 4000 keer bekeken. Geïnspireerd door haar optreden benaderen studenten en scholieren Aafje de Roest nu voor hun eigen onderzoeksprojecten.
Renske Janssen
Op 23 september 2020 is onze collega Renske Janssen gepromoveerd. Enkele dagen later verscheen in NRC Handelsblad een groot artikel met een foto van Renske in het RMO over haar onderzoek onder de titel ‘De Romeinen vervolgden de christenen niet’. Dat interview, dat net na de periode van deze Publieksprijs valt, is op zich al een prachtige prestatie, maar ook vóór haar promotie wist Renske al via allerlei kanalen het grote publiek te bereiken: door middel van bijdragen aan de vlog-serie ‘LUCAS Explains’, door een gastbijdrage aan de podcast ‘Herwaarns’, en door een bijdrage aan het LUCAS blog. Renske geeft met deze activiteiten het goede voorbeeld aan andere onderzoekers. Ze laat ons zien hoe een traditionele discipline via digitale kanalen naar buiten kan treden. De oudheid is niet verouderd, maar springlevend. En de oudheid blijkt een spiegel die ons confronteert met onze eigen waarden en denkbeelden.
Nanne Timmer
Nanne Timmer heeft al langere tijd de ambitie om naast haar wetenschappelijke artikelen haar kennis van de Latijns-Amerikaanse cultuur met een Nederlands publiek te delen en vice versa. In 2019 heeft zij meerdere projecten in die richting ondernomen. Zo heeft zij gedichten, foto´s en anekdotes van de Haagse fotograaf Gerard Fieret verzameld, gebundeld, naar het Spaans vertaald en van een inleiding voorzien in Los hombrecitos Hasselblad. Veel van het materiaal is afkomstig uit de collecties van de Leidse Universitaire Bibliotheken. Het is boeiend om te zien hoe een outsider als Fieret uit Nederland veel beter ontvangen wordt in Spanje. Er verschenen prachtige recensies in Spanje en ook is Nanne door Spaanse radio geïnterviewd over het boek.
Janric van Rookhuijzen
Niemand heeft in 2019 zo’n groot publiek bereikt als Janric van Rookhuijzen. Op 17 december 2019 verscheen online zijn artikel ‘The Parthenon Treasury on the Acropolis of Athens’, in het prestigieuze tijdschrift American Journal of Archaeology. Het stuk geeft op basis van gedetailleerde argumentatie een revolutionaire nieuwe interpretatie van de archeologie van een van de meest bestudeerde oudheidkundige objecten in de wereld: de Atheense acropolis. Het beroemdste gebouw aldaar, het Parthenon, draagt volgens Janric namelijk de verkeerde naam. Het artikel is een detectiveachtige speurtocht naar de historische verwikkelingen die ertoe geleid heeft dat de tempel die eigenlijk ‘hekatompedon’ (honderd-voeter) heette, vanaf de tweede eeuw bekend kwam te staan als het Parthenon, terwijl het eigenlijke Parthenon een gedeelte is van de tempel die nu bekend staat als het Erechtheion: de tempel die ondersteund wordt door zuilen in de vorm van meisjes (Karyatiden) – parthenoi dus! Op de dag van de online publicatie verscheen er ook een groot artikel in en door National Geographic Holland dat miljoenen keren werd aangeklikt. Het bericht leidde tot optredens op radio en televisie, en berichten in onder meer de Volkskrant en het Algemeen Dagblad. Het stof is nog niet neergedaald, en we zullen ongetwijfeld nog veel gaan horen over Janrics opzienbarende onderzoek!
Elisabeth den Hartog
Onze collega Elisabeth den Hartog houdt zich bezig met Nederlandse bouwsculptuur in de ruimste zin van het woord. Zo kennen we haar al jaren. Zij doet dat op internationaal niveau in samenwerking met UNESCO. Op nationaal niveau doet ze dat onder meer voor de reeks Bouwsculptuur van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, waarin ze in 2019 schreef over de St Eusebius in Arnhem, de St.-Maartenskerk in Doorn, de Dom in Utrecht en Maartenskerk in Kerkdriel. Voor de Zeven Provinciën Reeks publiceerde ze in dat jaar 'Een spoor van vernieling' met een uniek overzicht van wat de beeldenstormers in 1566 bezielde, hoe ze te werk gingen en welke objecten specifiek wrevel opriepen en waarom. Naast haar werk aan artikelen, bundels en boeken in 2019 werd Den Hartog veel gevraagd voor advies door gemeenten en kerkbesturen en voor lezingen voor een groot publiek. Het jaar werd bekroond met haar publicatie van Monsters in het koor. Context en betekenis van de veertiende-eeuwse gebeeldhouwde zwikken in het koor van de Haarlemse Grote of St.-Bavokerk.
Jürgen Zangenberg
Wie kent hem niet van TV? Jürgen Zangenberg is de erudiete, nuchtere geleerde die we in Israel zien rondwandelen met presentator Kefah Allush van de Evangelische Omroep. In 2018 trad hij op in de vierdelige serie ‘Jezus van Nazareth’, in 2019 nam hij een nieuwe serie op, die rond Pinksteren 2020 is uitgezonden. In de tv-serie ‘Jezus van Nazareth verovert de wereld' reist Kefah Allush af naar de gebieden waar Jezus heeft geleefd. Jürgen Zangenberg legt uit, geeft antwoord, nuanceert, en geeft de historische context. Een hoogtepunt in de serie was het moment bij een antieke opgraving met wat ondefinieerbare stenen. De presentator wilde hierin de gebedsruimte van een vroegchristelijke samenkomst zien, maar Jürgen bleef rustig volhouden dat het toch echt niets anders was dan een waterreservoir. Een mooie balans tussen nuchter onderzoek en spannende televisie!
Louise Müller
Collega Louise Müller van African Languages and Cultures en de MA African Studies gaf in 2019 leiding aan een intercultureel team van filosofen en Afrikaanse taalkundigen, met wie ze het spel Adinkra creëerde; een naam die verwijst naar de abstracte symbolentaal van de Akan uit Ghana. Adinkra is een kennismakingsspel met een Afrikaanse ‘hoge context cultuur’ en een oefening in interculturele communicatie. Wie het Adinkra-spel speelt, oefent met het interpreteren van de Afrikaanse taal Akan binnen haar context. Tevens leert de speler zijn of haar eigen taal en cultuur beter kennen. Het spel dient een brede doelgroep van families, vrienden, hoge - en middelbare scholen, cultuurstichtingen, filosofische kringen en het bedrijfsleven. In 2019 zag Adinkra het licht in filosofische kringen en werd het spel gespeeld op diverse middelbare en hogescholen.
Alle kandidaten van harte gelukgewenst met de geweldige resultaten: dankzij jullie inspanningen kunnen talloze mensen genieten en profiteren van het onderzoek van LUCAS!
Over de LUCAS Publieksprijs
De LUCAS Publieksprijs wordt jaarlijks uitgereikt aan een onderzoeker die in het afgelopen jaar met zijn of haar onderzoek een groot publiek buiten de academische gemeenschap heeft weten te bereiken. De prijs bestaat, behalve uit een oorkonde, een wisselbokaal en eeuwige roem, uit een geldbedrag van 1000 euro, te besteden aan onderzoeksgerelateerde activiteiten/publicaties.
Jury: De jury bestond uit de leden van de LUCAS Impactcommissie: Andries Hiskes, Rick Honings, Casper de Jonge, Olga van Marion, Sara Polak en Astrid van Weyenberg.
In 2019 werd de LUCAS-publieksprijs voor het eerst toegekend, aan de classicus Hugo Koning.