Njord schrijft boek over eigen oorlogsgeschiedenis
Het nieuwe boek 'Njord in de Oorlog' beschrijft via uitgebreide, persoonlijke verhalen op welke manieren de Leidse studentenroeivereniging werd geraakt door de Tweede Wereldoorlog. Op maandag 16 november overhandigde praeses Rosalie ten Wolde het eerste exemplaar aan rector magnificus Carel Stolker.
Het was eigenlijk de bedoeling om het boek al eerder te laten verschijnen, in het kader van de viering van 75 jaar bevrijding. Maar omdat die viering wegens de corona-uitbraak niet zo uitgebreid kon plaatsvinden als gepland, koos K.S.R.V. Njord ervoor om dit bijzondere boekje vlak voor de Cleveringa-oratie 2020 uit te laten komen. Deze oratie is immers ook nauw verbonden met de oorlog en het thema vrijheid.
Wraak
De rede van de Leidse hoogleraar Rudolph Cleveringa in 1940 - waarin hij zich verzette tegen het ontslag van zijn joodse collega's - was een bepalend moment voor de universiteit en de vereniging. Kort daarna sloten de Duitsers de universiteit, en ook Njord. Het boek behandelt de oorlogsperiode vanuit allerlei invalshoeken: hoe gingen de studenten daarmee om, wat gebeurde er met leden die vlak vóór het uitbreken van de oorlog actief waren in de vereniging, welke activiteiten ontplooide het 'oorlogs'-bestuur? Indringend zijn de gedetailleerde verhalen van Njord-leden die in het verzet gingen en probeerden om naar Engeland te vluchten. Ook wordt de oorlog in Nederlands-Indië onder de loep genomen, omdat een aanzienlijk deel van de Njord-leden daar vandaan kwam en werd teruggeroepen voor militaire dienst.
Verhalen van jonge mensen
Het boekje werd geschreven door een gemêleerd gezelschap van jong en oud, allemaal academici, en de meesten met een directe band met de roeivereniging. 'Zelf vind ik het prachtig om te zien dat het een dynamisch boekje is geworden', vertelt huidig praeses Rosalie ten Wolde. 'Geen droge geschiedenisles, maar met verhalen van jonge mensen zoals ik. Ik vind het mooi om te kunnen lezen hoe zij die tijd hebben beleefd.' Inperking van vrijheid is natuurlijk ook nu een actueel thema, merkt ten Wolde op. ‘Ook op dit moment hebben we natuurlijk ook te maken met minder vrijheid. Voor het eerst sinds de oorlog moesten we dit jaar de loodsdeuren en de deur van onze zaal dichthouden, al staat het natuurlijk in geen verhouding tot wat er in de oorlog is gebeurd. Toch houden we ook nu de vereniging nu levend. Er zijn digitale bijeenkomsten, en we mogen nog wel eenpersoons-bootjes het water op sturen. Gelukkig merk je dat alle leden ondanks de afstand heel betrokken blijven.'
Tekst: Jan Joost Aten
Beeld: Ralph de Waard/Njord
'Njord in de Oorlog' lezen?
Het boekje 'Njord in de Oorlog' is gratis te verkrijgen voor alle Leidse studenten en leerlingen bij verschillende afhaalpunten in Leiden. De komende periode zullen er ook presentaties worden gegeven door Njord-leden op Leidse middelbare scholen om het boekje uit te delen en op een laagdrempelige manier de inhoud te bespreken.
Heeft u interesse in het boekje maar bent u geen Leids student, dan kunt contact opnemen met de vereniging (abactis@njord.nl) en kunt u een exemplaar (mogelijk tegen een kleine prijs) ontvangen.