Kim Beerden: ‘De opleidingsvisitatie was goed voor de teamgeest’
Visitaties. Alle opleidingen krijgen ermee te maken en ze kunnen eens in de zes jaar voor de nodige spanning zorgen. Hoe overleef je de visitatiecommissie? En hoe verloopt een visitatie in coronatijd eigenlijk? Opleidingsvoorzitter Kim Beerden coördineerde recent de visitatie voor de researchmaster History en deelt haar ervaringen.
Als opleidingsvoorzitter was jij eindverantwoordelijke voor de visitaties bij de researchmaster History. Wat komt er eigenlijk allemaal kijken bij een visitatie?
‘Er komt veel kijken bij een visitatie. Als opleidingsvoorzitter start je met het schrijven van een Zelfstudie. Dit is een boekje met informatie over de opleiding waarin je onder andere je visie op het studieprogramma uiteenzet. Het schrijfproces van de Zelfstudie wordt ondersteund door de faculteit, zo hebben beleidsmedewerkers Margje Kamerling en Job Weststrate mij daar enorm bij geholpen.
‘Vervolgens wordt de Zelfstudie gelezen door de visitatiecommissie - de commissie die een oordeel moet vormen over de kwaliteit van de opleiding - en daarna komt de commissie langs om met verschillende panels in gesprek te gaan; zo hadden we een studentenpanel, een docentenpanel, een alumnipanel en ook de examencommissie, collega’s van de faculteit en het faculteitsbestuur komen langs. Zoals je al hoort, het is een hele organisatie.’
Wat viel je mee in het proces?
‘De bereidheid vanuit de collega’s om mee te helpen, de sfeer was heel goed. Eén van de winpunten van het proces was dat het heel goed is geweest voor de teamgeest van de opleiding, omdat je samen de inspanning levert. Dat was leuk om te zien. Ook hielp de goede ondersteuning vanuit de faculteit enorm. Ik leverde bijvoorbeeld de namen voor de panels aan bij Margje en zij regelde vervolgens het inplannen van de contactmomenten. Die hulp was essentieel.’
Was er ook iets wat tegenviel?
‘Wat tegenviel was de tijdsinvestering voor iedereen. Zeker ook omdat de inspanning voor veel docenten bovenop hun reguliere werkzaamheden kwam, die nu al verzwaard zijn door de switch naar online onderwijs. Voor mij ging vooral in het schrijven van de Zelfstudie flink veel tijd zitten, het is een enorme klus.
‘De Zelfstudie schrijf je op basis van ervaringen, rapporten en gesprekken met collega’s. De bedoeling is dat je de opleiding op een zo correct en transparant mogelijke manier neerzet. Maar het was fantastisch om te zien dat iedereen, ondanks de werkdruk, alsnog bereid was om hun beste beentje voor te zetten. Het is zo belangrijk om goed door de visitatie te komen.’
Dit jaar zitten we in een bijzondere situatie, gezien de coronamaatregelen. Welke impact hebben die gehad op het visitatieproces?
‘Die impact was groot. De visitatiecommissie is een internationale commissie, dus die kon niet in haar geheel invliegen naar Nederland. Vandaar dat we in samenspraak met de faculteit hebben gekozen voor een hybride vorm, waarbij de panels één voor één in een zaaltje in Leiden aanwezig waren, en de commissie de panels te woord stond via Teams. Dit was met de coronarestricties op dat moment [eind september, red.] mogelijk. We hadden natuurlijk gehoopt de visitatie volledig on campus te kunnen houden, maar we waren erg tevreden met deze alternatieve aanpak.’
Heb je tips voor opleidingen die de visitatie nog voor de boeg hebben?
‘Ja, gebruik alle hulp van de afdeling Onderwijsadvies en Kwaliteitszorg die je kunt krijgen. De hulp van Margje en Job is heel belangrijk geweest. Een tweede tip is: communiceer de alternatieve keuzes die je hebt moeten maken vanwege corona van tevoren aan de commissie. Zo konden wij vanwege de inreisverboden dit keer geen internationale studenten plaatsen in het studentenpanel. Als we dit niet van tevoren hadden gecommuniceerd, had de commissie kunnen denken: ‘Gek, waarom zijn er geen internationale studenten aanwezig?’ Maar door transparant te communiceren naar de commissie door middel van een update of een inlegvel bij de Zelfstudie, houd je ze op de hoogte van alle overwegingen.’
De researchmaster van Geschiedenis heeft de visitaties op 28 en 29 september doorlopen. Eind januari ontvangt de opleiding de uitslag van de visitatie.
Wat zijn opleidingsvisitaties?
Elke zes jaar wordt een opleiding gevisiteerd. Dit betekent dat de kwaliteitseisen van de opleiding worden getoetst door een externe commissie. Als de kwaliteit voldoende wordt bevonden, mag de opleiding worden voortgezet. Wordt de kwaliteit onvoldoende bevonden, dan kan dat leiden tot een hersteltraject of gedwongen afbouw van de opleiding. In 2021 vindt weer een aantal visitaties binnen de Faculteit Geesteswetenschappen plaats. De opleidingen die dan worden gevisiteerd zijn de researchmasters van Latin American Studies, Asian Studies, Middle Eastern Studies, African Studies, Linguistics, Arts, Literature and Media en Classics and Ancient Civilizations.