Een digitale toekomst voor oud nieuws
Twee jaar geleden gingen Judith Pollmann en VU-collega Erika Kuijpers met een onderzoeksteam van start met een ambitieus project: ‘Chronicling Novelty. New knowledge in the Netherlands, 1500-1850’, waarvoor ze in de Vrije Competitie van NWO geld hadden geworven. Voor dit project worden zo’n 300 kronieken uit de periode 1500-1850 ontsloten. Hoe gaat dat in zijn werk? En wat is er in de afgelopen twee jaar allemaal gebeurd? Het werd onlangs vastgelegd in een korte film.
Het interdisciplinaire onderzoeksproject ‘Chronicling Novelty’ is opgezet om antwoord te vinden op de vraag hoe nieuwe ideeën en kennis terechtkwamen bij gewone mensen in de Lage Landen, en of die daardoor positiever over innovatie gingen denken dan hun voorouders. Voor het transcriberen en annoteren van de vele kronieken die voor dit doel worden ontsloten, wordt gebruik gemaakt van nieuwe technische mogelijkheden. Vrijwilligers die zich via het platform ‘Vele Handen’ hebben aangemeld, helpen de teksten te ontsluiten. Op basis van de transcripties die zij van een deel van de teksten maken, traint het team met behulp van het computerprogramma Transkribus modellen. De computer leert op deze manier het individuele handschrift te lezen, om zo automatisch de rest van de transcriptie te maken.
Het onderzoeksteam ging van start door tientallen archieven en bibliotheken bezoeken. Soms konden die zelf foto’s leveren, maar vele duizenden pagina’s aan kronieken werden ook door het team zelf gefotografeerd. Vervolgens plaatsten zij deze foto’s op het platform Vele Handen, waar de vrijwilligers elke dag bezig zijn om pagina na pagina te transcriberen of door de computer gemaakte transcripties te controleren en te annoteren. Al met al gaat het om zo’n 35.000 pagina’s.
In de afgelopen twee jaar is er in de bibliotheken, archieven en door de vrijwilligers zoveel werk verzet, dat het onderzoeksteam graag laat zien wat het grote geheel is waar iedereen zijn of haar steentje aan bijdraagt. Er is daarom door Mirjam Somers en Bas Czerwinski een korte film gemaakt dat een uniek kijkje geeft in de keuken van dit project. Het laat zien hoe een kroniek, vanaf een plank in het archief, met behulp van een scantent en een grote poule vrijwilligers, uiteindelijk digitaal beschikbaar wordt. Het resultaat is meervoudig: de onderzoekers van het project ‘Chronicling Novelty’ kunnen nu het medialandschap van kroniekschrijvers en de receptie van innovatie onderzoeken. Daarnaast kan iedereen vanuit zijn of haar eigen werk- of huiskamer een tijdreis maken en met een kroniekschrijver meewandelen door de straten en stegen van diens dorp of stad. Bovendien worden deze kronieken dankzij dit digitaliseringsproject ook beschikbaar gemaakt voor andere onderzoekers – eind 2021 komen ze beschikbaar.
Bekijk hieronder het filmpje.
Vanwege de gekozen cookie-instellingen kunnen we deze video hier niet tonen.
Bekijk de video op de oorspronkelijke website ofMeer informatie over het project is te vinden op https://chroniclingnovelty.com.
Ben je nieuwsgierig geworden en wil je je steentje bijdragen? Hulp is nog steeds van harte welkom! Bekijk het project op Vele Handen en schrijf je in als vrijwilliger.