Wim van den Doel: 'Oplossingen voor de regio zijn vaak ook wereldwijd toepasbaar'
Waar gaat de strategische alliantie Leiden-Delft-Erasmus (LDE) zich op richten in de komende jaren? Wim van den Doel, de nieuwe Chair LDE, vertelt over zijn visie op de toekomst van de alliantie, maatschappelijke vraagstukken en de realiteit van academische samenwerkingen.
Dit interview verscheen eerder in het magazine van Leiden-Delft-Erasmus.
Wat heeft u als opdracht meegekregen bij uw aantreden?
‘Mijn opdracht vanuit de drie colleges van bestuur van de Universiteit Leiden, TU Delft en Erasmus Universiteit Rotterdam is: bouw de multidisciplinaire samenwerking binnen LDE verder uit en versterk het zodat we oplossingen kunnen bieden voor de grote maatschappelijke vraagstukken van deze tijd. Oplossingen voor problemen hier in de regio, maar vaak ook wereldwijd toepasbaar. Een voorbeeld: hoe hou je Rotterdam leefbaar met de toename van het aantal inwoners, klimaatverandering, vergrijzing, stijgende grondprijzen, energietransitie, migratie, digitalisering en de vele andere factoren die het leven in de stad bepalen. Onze wetenschappelijke bevindingen en modellen zijn niet alleen toepasbaar voor Zuid-Holland, maar ook te gebruiken door andere grote steden.’
Waarom richten we ons als LDE zo sterk op die maatschappelijke vraagstukken?
‘Dat zit hem natuurlijk in de urgentie van die vraagstukken en onze partners in de regio, regionale overheden maar ook bedrijven, vragen dit aan ons. We zijn hier als LDE ook heel goed voor geëquipeerd. Dat zit in de combinatie van vakgebieden die we bij elkaar brengen, we hebben van oudsher alfa, bèta, gamma, techniek en medisch in huis. Dat we deze bij elkaar brengen leidt ook tot nieuwe combinaties en dat wordt steeds belangrijker. Een bekend voorbeeld is onze opleiding Technical Medicine, die klinisch technologen opleidt inclusief BIG-registratie. Uitgangspunt: ingenieurs en artsen werken samen aan nieuwe vraagstukken, gedreven door de technologische ontwikkelingen. Daar zit een heel urgente vraag achter vanuit de maatschappij: hoe maken we de gezondheidszorg beter, hoe houden we het betaalbaar?’
Wim van den Doel over zijn carrière
‘Ik ben historicus van origine, afkomstig uit Leiden. Ik ben daar lange tijd vanuit mijn hoogleraarschap decaan van de faculteit Geesteswetenschappen geweest en heb in die positie ook de start van de LDE-alliantie meegemaakt. Afgelopen jaren was ik lid van de Raad van Bestuur van NWO, de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek. Vanuit die functies zit je vaak ook in allerlei andere samenwerkingsverbanden, binnen en buiten je eigen vakgebied. In mijn geval was ik bijvoorbeeld verantwoordelijk voor DIFFER (energie), NIOZ (maritiem) en NSCR (criminaliteit). Vooral de ervaring met het werken met andere disciplines vond ik echt een verrijking en die neem ik mee naar LDE.’
Leiden-Delft-Erasmus wil oplossingen bieden voor de grote maatschappelijke vraagstukken, welke met name?
‘LDE staat voor de thema’s Sustainable, Inclusive, Healthy en Digital Society. Als je concreet kijkt naar de maatschappelijke opgaven waar we echt oplossingen voor willen bieden en daarom grote onderzoeksprogramma’s moeten opzetten, dan zijn dat de klimaatverandering en energietransitie, artificial intelligence, gezondheidszorg en grootstedelijke vraagstukken en veiligheid. Dat is overigens niet alleen onderzoek maar ook onderwijs. Je kunt dat een human capital agenda noemen die parallel loopt: zorgen dat studenten, maar ook de promovendi en postdocs, voorbereid zijn op deze grote ontwikkelingen. En gewend zijn om samen te werken, een brede blik ontwikkelen.’
Multidisciplinair samenwerken klinkt logisch. Hoe gaat het in praktijk?
‘Het gaat niet altijd vanzelf, moet ik gelijk toegeven. Dat heb ik natuurlijk ook gezien vanuit mijn eerdere functies. Zeker op verschillende locaties, verbonden aan eigen instituten en met een hoge werkdruk, is het soms moeilijk mensen in beweging te krijgen. Toch moeten we dat allemaal wel gaan doen. Zoek die jurist, antropoloog, ingenieur, econoom of arts op in Leiden, Delft en Rotterdam. Kom met onderzoeksvoorstellen die juist het multidisciplinaire benadrukken. Dat maakt het verhaal sterker en, ook belangrijk, onze kansen in bijvoorbeeld Brussel ook groter.’
Wat hebben we op dat punt partners in de regio te bieden en wat vragen we van hen?
‘Dat is heel duidelijk: die hebben we heel hard nodig en ik wil partners daarom vragen bij ons te komen met opdrachten en voorstellen tot samenwerking. Kennis heb je samen en zonder cases en data kunnen wij simpelweg ons wetenschappelijk onderzoek, dat moet leiden tot innovatie, welvaart en welzijn, niet doen. Ik zie het graag als co-creatie om met overheden en bedrijven tot een onderzoeksproject te komen. Daarom is onze slogan ook Leiden-Delft-Erasmus: join our network! En daar wil ik graag eenieder voor uitnodigen.’