Het consortium QSPainRelief gaat de behandeling van chronische pijn verbeteren
Het onderzoeksproject QSPainRelief, dat 6,24 miljoen van de EU kreeg, is van start gegaan. Het project wil patiënten met chronische pijn helpen met nieuwe, gepersonaliseerde combinatiebehandelingen en wordt gecoördineerd door Elizabeth de Lange van het Leiden Academic Center for Drug Research.
Een belangrijk maatschappelijk probleem
Wist je dat één op de vijf Europeanen last heeft van chronische pijn? Het kan zowel fysiek als mentaal slopend zijn en de sociaaleconomische impact is enorm: chronische pijnpatiënten melden zich vaak ziek op werk of komen zelfs thuis te zitten vanwege hun klachten.
Een behandeling met één medicijn is vaak niet effectief en gaat gepaard met aanzienlijke bijwerkingen. Opioïden bijvoorbeeld – een veelgebruikte medicijnsoort – werken bij sommige, maar lang niet alle chronische pijnpatiënten. Bovendien kunnen ze een hoop vervelende bijwerkingen veroorzaken: van ongewenste verdoving tot verslaving en cognitieve stoornissen. Het consortium ‘Effective combinational treatment of chronic pain in individual patients, by an innovative quantitative systems pharmacology pain relief approach’, of kortweg QSPainRelief, gaat op zoek naar een betere behandeling voor chronische pijn
Een nieuwe behandeling
Het consortium richt zich op de zogeheten combinatiebehandelingen, bijvoorbeeld een opioïde gecombineerd met antidepressiva of anti-angstmedicijnen, of andere bestaande medicijnen die een gunstige werking hebben op het centrale zenuwstelsel. Dit biedt hoop: in potentie kunnen medicijncombinaties beter werken met minder bijwerkingen. Dergelijke medicijncombinaties worden in de praktijk al uitgeprobeerd, maar dat is op een trial and error basis.
‘Het QSPainRelief-consortium heeft een nieuwe systematische aanpak om effectieve nieuwe combinatiebehandelingen van bestaande geneesmiddelen te ontdekken om de pijnverlichting bij chronische pijnpatiënten te verbeteren. Hiertoe wordt gebruik gemaakt van een in silico (computerberekeningen) platform voor klinisch onderzoek, waarmee we in korte tijd een enorme hoeveelheid combinatiebehandelingen kunnen testen, op een manier die niet mogelijk is in de klinische praktijk,’ aldus projectcoördinator en Leidse hoogleraar Elizabeth de Lange.
Een persoonlijke benadering
Door nieuwe technologieën zijn er tegenwoordig meer mogelijkheden voor een gepersonaliseerde behandeling. Een voorbeeld hiervan is de systeembiologie, die het lichaam beschouwt als een geheel. Een ander gebied is de farmacogenetica, waarbij wetenschappers onderzoeken waarom en hoe mensen verschillend reageren op bepaalde medicijnen op basis van hun individuele genetische achtergrond. ‘En mijn eigen vakgebied helpt daar natuurlijk ook bij,’ zegt De Lange. ‘In de voorspellende farmacologie maken we gebruik van geautomatiseerde voorspellingen en analyses van de verspreiding en effecten van medicijnen in het lichaam.’ QSPainRelief voegt deze nieuwe technologieën samen om de behandelingen af te stemmen op de specifieke behoeften van individuen patiënten.
Het consortium
De Europese Unie heeft het consortium gefinancierd vanuit het Horizon 2020-programma. De tien instellingen die samenwerken in dit project zijn verspreid over heel Europa en omvatten deskundigen van wereldklasse op het gebied van chronische pijn, computationele farmacologische modellering, preklinisch en klinisch onderzoek, ethiek, wetenschapscommunicatie, projectmanagement en opleiding van wetenschappers in de academische wereld, de gezondheidszorg en de industrie.
De partners
- Alma Mater Studiorum – Università di Bologna, Italy
- Cliniques universitaires Saint-Luc, Belgium
- concentris, Germany
- In Silico Biosciences, United States
- PD-value, The Netherlands
- Centre for Human Drug Research, The Netherlands
- Universitat Autònoma de Barcelona, Spain
- Universitat Pompeu Fabra, Spain
- Université catholique de Louvain, Belgium
- Leiden University, The Netherlands
Voor meer informatie, zie de website van QSPainRelief
Achtergrond headerafbeelding: ZEISS Microscopy