Stevige discussies over duurzaamheid bij publiekssymposium
Op 20 februari van dit jaar werd een publiekssymposium georganiseerd over een maatschappelijk en actueel onderwerp: duurzame energie. Het is de tweede keer in een jaar dat de Universiteit Leiden zoiets organiseert, want het vorige publiekssymposium over Artificial Intelligence was een groot succes.
Om kwart over zeven stroomt de goudgekleurde Lorentzzaal in het Kamerlingh Onnes Gebouw langzaam vol. Het kopje koffie of thee dat wordt aangeboden nemen de gasten, die allemaal de regen hebben getrotseerd om hier te zijn, maar al te graag aan. De plekken in de collegebanken voelen blijkbaar vertrouwd aan, want stuk voor stuk komen de notitieblokjes tevoorschijn.
Om de sprekers voor te stellen verschijnt eerst Maarten Muns op het toneel. Hij heeft dit symposium georganiseerd om de informatie die in onze wetenschapsdossiers te vinden is ook een keer offline te halen, vertelt hij. Ook nodigt hij het publiek uit om zo veel mogelijk vragen te stellen, wat de enthousiaste gasten zich geen twee keer laten vertellen.
De wonderen van waterstof
De eerste spreker is Marc Koper, een chemicus. Hij doet onderzoek naar het gebruik van elektrolyse om water en CO2 om te zetten in nuttige producten, maar Koper vertelt eerst in het kort hoe de geschiedenis van waterstof eruit ziet. Dat is nodig om daarna uit te kunnen leggen waar tegenwoordig de problemen zitten in de productie van waterstof, namelijk het verkrijgen van waterstof. Het blijkt gewonnen te worden uit fossiele brandstoffen, wat natuurlijk niet erg duurzaam is. Het publiek schrijft gepassioneerd mee. Koper eindigt zijn praatje wel met de hoopvolle boodschap dat het onderzoek naar elektrolyse, waar naast collega’s ook oliebedrijven aan meewerken, bij kan dragen aan duurzamere energieproductie.
Na een verdiend applaus komen de eerste vragen aan Koper uit het publiek. De gasten laten zien dat ze goed opgelet hebben door inhoudelijke en technische vragen te stellen. Zo ontstaat er een leuke dialoog, waarbij wetenschapper en publiek allebei aan het woord komen.
Maatschappelijke acceptatie energieprojecten
Emma ter Mors neemt daarna het stokje over van Koper. Haar onderzoek bekijkt vanuit een psychologische hoek hoe het grote publiek reageert op verschillende soorten energieprojecten. Ze kijkt hierbij bijvoorbeeld naar klimaatdiscussies, maar ook naar acceptatie van nieuwe technologie. Het doel van haar onderzoek is om voor de verschillende vragen de onderliggende factoren bloot te leggen, zodat daar rekening mee gehouden kan worden bij nieuwe plannen. Daarom deelt ze de resultaten van haar onderzoek regelmatig met maatschappelijke partijen als projectmanagers en beleidsmakers, die de bevindingen maar al te graag gebruiken.
Het publiek heeft duidelijk even tijd nodig om dit verhaal te verwerken, want de vragen komen wat langzaam op gang. Maar als het gesprek eenmaal op stoom is, is er geen houden meer aan. We lopen ondertussen al uit op het schema, maar de handen blijven de lucht in gaan. Van vragen over voorbeelden uit de praktijk, tot meer technische vragen. Muns, de question master van deze avond, moet op een gegeven moment zelfs gedwongen door de klok doorgaan naar de volgende spreker.
Van katalysator tot kernenergie
Gelukkig is het volgende praatje niet minder interessant. Irene Groot, net als Koper een chemicus, komt vertellen over katalyse, en hoe dit gebruikt kan worden om duurzame energie op te wekken. Maar eerst vertelt Groot wat meer over het energieverbruik in Nederland, en waar de winst behaald kan worden. Uit de cijfers blijkt dat de transportsector een grote vervuiler is, dus Groot werkt voornamelijk samen met oliebedrijven die veel investeren om te verduurzamen. Die bedrijven proberen gelukkig ook om mee te gaan met de maatschappelijke trend, of zelfs om de trend voor te blijven. Hiermee haakt Groot in op het verhaal van Ter Mors, die al benoemde dat oliebedrijven de maatschappelijke druk weldegelijk voelen.
Vervolgens vertelt Groot in wat meer technische termen hoe katalysatoren bij kunnen dragen aan de productie van schone brandstoffen. Ook maakt ze een connectie naar het verhaal van Koper, waarmee de avond mooi rond gemaakt is. De details hiervan zijn helaas te uitgebreid om in één of twee zinnen op te schrijven, wat ook blijkt uit de vragen van het publiek. Deze zijn weer zeer technisch en inhoudelijk, wat tot flinke discussies leidt. Onder andere kernenergie maakt nog een opwachting op deze toch al volle avond. Op het moment dat de discussies echt verhit worden, blijkt dat we al ruim over tijd zijn en elk moment de zaal uit gezet kunnen worden. Komt dat even goed uit.
Na afloop klinkt in gesprek met één van de bezoekers niks dan lof. Hij vond de avond zeer interessant, met veel nieuwe inzichten en complexe stof, die gelukkig wel leuk werd gebracht. Ook de hoeveelheid vrije ruimte voor vragen en discussies vond hij fijn.
Tekst: Ramón van Doorn
Beeld: Sabrina Otterloo
Wilt u meer weten over dit onderwerp, of over de andere vele onderzoeken van de Universiteit Leiden? Neem dan een kijkje in onze wetenschapsdossiers op deze site. En hopelijk tot ziens op ons volgende symposium!