Lobby anno nu: ‘de stille lobby’ biedt minder kans op succes
Arco Timmermans, Bijzonder Hoogleraar Public Affairs, bespreekt bij EenVandaag de beginnende lobby op de partijprogramma's van de komende verkiezingen in maart 2021.
In maart volgend jaar zijn er weer Tweede Kamer verkiezingen, de politiek is hier al druk mee bezig. Politieke partijen halen steeds meer ideeën uit het publieke debat. Lobbyen gebeurt niet alleen meer achter gesloten deuren in grote bedrijven, dat is slechts een deel van het plaatje. ‘De talkshow-tafel is nu al een belangrijkere plek voor de lobby dan de wandelgang. Een duidelijk voorbeeld daarvan is het voorstel over de verpleegkundige zorg, die door de minister tijdens een uitzending van Jinek werd teruggetrokken.’
Toenemende relevantie van maatschappelijk belang
Lobbyen vindt vaak in stilte plaats, maar zeker niet altijd. Wanneer een bepaald onderwerp wordt meegenomen in het verkiezingsprogramma, moet je het later wel kunnen uitleggen. Sommige onderwerpen hebben een gunfactor, maar het is een kunst om onderwerpen die vanuit eigen belang worden aangedragen te laten voorkomen alsof de politieke partij het zelf bedacht heeft. Er zijn steeds meer nieuwe organisaties die veel invloed hebben omdat ze meer sympathie krijgen dan lobbyisten die hun eigen belangen behartigen. Mede daarom is in toenemende mate het maatschappelijk belang relevant. Steeds vaker bundelen grote groepen belangenorganisaties hun krachten om een groot maatschappelijk thema naar voren te brengen.
Timmermans benoemt hoe de lobby niet overheerst wordt door grote bedrijven en organisaties, maar burgers dragen steeds vaker zelf issues aan vanuit de samenleving. Sommige partijen schrijven een heel uitgebreid verkiezingsprogramma, deze partijen hebben meer ruimte voor belangen uit de maatschappij. Vaak hebben nieuwere partijen geen ruimte in hun strategie om een heel uitgebreid programma te hebben.
‘Stille lobby’ geeft minder kans op succes
‘Als je je als groot bedrijf beperkt tot de 'stille lobby' heb je minder kans op succes. Als de lobby wordt ontdekt door de media werkt het zelfs tegen je.’ Tegen de tijd van de verkiezingen gebruikt heel Nederland vaak stemwijzers, die gebaseerd zijn op de standpunten uit het programma. Deze stemwijzers brengen dus ook standpunten aan het licht waarvoor gelobbyd is.
Voor de moderne lobby moet je geduld hebben en zorgen dat je op veel plaatsen en momenten je standpunten naar voren brengt. Wanneer lobbyen op een eerlijke manier wordt gespeeld, draagt het bij aan de democratie op de manier dat deze maatschappelijke onderwerpen worden meegenomen vanuit burgerlijk initiatief.
Lees hier het artikel van EenVandaag of luister hier de uitzending (13 februari, vanaf minuut 47) van EenVandaag