Bezoek aan onze partneruniversiteit in São Paulo, Brazilië
Eind september reisde Anette van Sandwijk samen met twee collega’s van de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen naar Brazilië om een bezoek te brengen aan onze partner Universidade de São Paulo en deel te nemen aan onderwijsbeurzen in São Paulo en Rio de Janeiro.
Latijns-Amerika vormt samen met de Cariben een van de drie prioritaire regio's voor internationalisering van de Universiteit Leiden. De Faculteit der Rechtsgeleerdheid is nog niet heel actief in deze regio, maar onderhoudt al wel geruime tijd een samenwerkingsverband met de Universidade de São Paulo (USP).
Het doel van deze reis was een verdere kennismaking met Brazilië, een bezoek aan onze partneruniversiteit, presentaties aan geïnteresseerde studenten over onze Engelstalige programma's (versterken van de international classroom), ontmoeting van alumni en het verkennen van de mogelijkheden tot samenwerking op het gebied van onderwijs en docentenmobiliteit.
Donderdag 19 september
Voor wie bij Brazilië aan zonnige stranden denkt, heeft het op zich wel bij het juiste eind, maar (nog) niet in september. Na een lange vliegreis bleken we toch nog het randje van de wintertijd mee te pakken: koele temperaturen en regen, in Nederland was het bij ons vertrek echt warmer.
Vrijdag 20 september
Vandaag stond een bezoek aan onze partner USP gepland. Ik werd hartelijk ontvangen door mijn collega dr. Fabio Molina. De rechtenfaculteit van de USP is gelegen in het oude centrum van São Paulo en heeft prachtige gebouwen. Overdag is dit een interessant gedeelte van de stad om rond te wandelen, maar 's avonds, wanneer winkels en kantoren zijn gesloten, wordt grote voorzichtigheid geboden. Niet voor niets waarschuwt het ministerie van Buitenlandse Zaken voor een verhoogd risico op criminaliteit in de grote steden zoals São Paulo en Rio de Janeiro.
De USP heeft gelukkig (nog) weinig te lijden onder de bezuinigingen op onderwijs van de regering, die vooral federale universiteiten treffen. Daar is met 30 procent op het onderwijs gekort en beursprogramma's zijn komen te vervallen.
De USP heeft nog steeds geld beschikbaar voor studenten die op uitwisseling willen en zij sturen dan ook jaarlijks studenten naar Leiden. Momenteel studeren 27 internationale uitwisselingsstudenten aan de rechtenfaculteit van de USP. Vanuit Leiden is er tot nu één student op uitwisseling geweest naar São Paulo. De taal blijkt vaak een barrière te zijn en het was daarom goed om te horen dat de faculteit bezig is met het ontwikkelen van een eerste Engelstalig vak: Introduction to Brazilian Law. Daarnaast kunnen studenten ook enkele Engelstalige vakken bij de Faculteit Economie volgen.
Fabio gaf aan dat de faculteit ook zeer open staat voor docentenmobiliteit. Gedurende het gehele jaar is men welkom bij USP om twee weken te doceren en/of onderzoek te doen op diverse vakgebieden. Geïnteresseerden dienen voor 1 januari 2020 hun interesse (na overleg met de leidinggevende) kenbaar maken onder vermelding van welk onderwerp men zou willen doceren en de gewenste vertrekdatum, via Anette van Sandwijk (hoofd Bureau Internationaal Onderwijs). Net zoals voor docentenmobiliteit naar China en Indonesië (de andere prioritaire regio's) zal de faculteit de vlucht en/of het visum vergoeden.
Na het gesprek keerden we terug naar de faculteit, waar ik voor zo'n vijftien enthousiaste studenten een presentatie hield over onze Engelstalige programma's. Hopelijk zien we een aantal van deze studenten terug in onze collegebanken als uitwisselingsstudent of als (advanced) masterstudent.
's Avonds bezochten we de residentie van de consul in São Paulo, waar een bijeenkomst met alumni van Nederlandse onderwijsinstellingen georganiseerd was.
Zaterdag 21 september
Vandaag was de eerste dag van de onderwijsbeurs in São Paulo. Op deze beurs promoten universiteiten van over de hele wereld hun programma's. De Nederlandse universiteiten stonden bij elkaar in een Study in Holland-booth. Samen met mijn twee FWN-collega's stonden we veel studenten te woord en verzorgde ik een presentatie over onze universiteit. Het niveau Engels van de studenten verschilde sterk: van heel goed tot even Google Translate erbij pakken. We sloten de dag af met een door het Netherlands Education Support Office (NESO) georganiseerd welkomstdiner in een churrascaria.
Zondag 22 september
Dag twee van de onderwijsbeurs. Ook vandaag spreken we met veel geïnteresseerde studenten. En wat doe je in een stad met een zeer grote Japanse populatie? Juist: voor de lunch en 's avonds sushi eten.
Maandag 23 september
Vandaag als een local met Uber (want veiliger dan per reguliere taxi) naar het vliegveld gereisd voor onze vlucht naar Rio de Janeiro. Daar konden we bij aankomst zelfs even van een lekker zonnetje genieten.
Dinsdag 24 september
NESO Brazil had voor vandaag een Study in Holland-beurs georganiseerd. Het grote voordeel hiervan is dat studenten die hiernaartoe kwamen specifiek in Nederland geïnteresseerd waren, anders dan bij de grote onderwijsbeurzen. Het aantal bezoekers was lager dan in het weekend, maar de kwaliteit was vele malen hoger. De grappigste studente was wel een meisje dat Nederlands, na Portugees, de mooiste taal van de wereld vindt en Nederlands leert via het kijken van ondertitelde afleveringen van Penoza (wat voor beeld zou zij hebben van Nederland?).
's Avonds stond er weer een alumnibijeenkomst op het programma bij de residentie van de consul in Rio. Die raadde ons sterk af om een georganiseerde favela-tour te gaan maken die we bij ons hotel hadden geboekt. Zelfs in de veilige wijken zijn politie-invallen die niet altijd even goed aflopen.
Woensdag 25 september
Gelukkig konden we bij het hotel de favela-tour annuleren en kregen we ons geld terug. Zo zaten we de volgende dag op Nederlandse fietsen voor een fietstocht door Rio, georganiseerd door een Nederlandse organisatie. Een mooie afsluiting van onze reis. 's Avonds stapten we in het vliegtuig terug naar Nederland.
Al blijft voorzichtigheid geboden (check van tevoren altijd het reisadvies van het ministerue van Buitenlandse Zaken); onze partner USP biedt goede mogelijkheden voor studenten en docenten om met dit interessante land, het rechtssysteem en haar vriendelijke mensen kennis te maken. Graag vertel ik hier meer over aan geïnteresseerden (a.m.m.van.sandwijk@law.leidenuniv.nl of 7153).