Levend Lab bezegelt nieuwe samenwerking voor innovatief milieuonderzoek
Vol in de wind met de zon in het hoofd staat Martina Vijver samen met haar nieuwe partners bij het Levend Lab van de Universiteit Leiden, aan de rand van het Leiden BioScience Park. Een ‘mini-polder’ tussen bedrijven en de universiteit. Hier ontmoeten de farma- en technologische ontwikkelingen de echte natuur. Het openluchtlaboratorium kwam in 2017 tot stand middels een zeer succesvolle crowdfundingsactie. Onlangs haakte de Rabobank aan als nieuwe partner. Op 8 april werd dit feestelijk bekend gemaakt.
Levend Lab
Het Levend Lab bestaat uit 38 sloten, 48 kleine vijvers en 48 bodemtestsystemen. Onderzoekers kunnen hier onder realistische condities experimenteel onderzoek doen naar de effecten van verontreinigingen. Wat doen bijvoorbeeld bestrijdingsmiddelen, bemesting of plastics met de waterkwaliteit? Hoe beïnvloeden menselijke activiteiten de zoetwatersystemen?
Lab versus natuur
Aan de rand van de slootkant kijkt Vijver terug op twee succesvolle onderzoekjaren waarin ze met haar collega’s allerlei veldexperimenten uitvoerde, en daarmee ook nadrukkelijk naar buiten trad. ‘Het belangrijkste wat het Levend Lab ons heeft laten zien, is dat je aspecten die zijn ontwikkeld in een laboratorium vaak niet één op één kunt vertalen naar de veldsituatie’, vertelt ze. ‘Daarom is een wetenschappelijke brug tussen het lab en het veld onontbeerlijk. De veldsituatie is namelijk vele malen complexer dan een steriele, geconditioneerde laboratoriumomgeving. In het buiten-lab regent het wel eens, er staat wind, en er zijn heel veel verschillende ecologische interacties.’
Open voor bezoek
De openheid van het Levend Lab staat hoog in het vaandel. Het is één van de weinige plekken waar jong en oud ongehinderd kan kennismaken met wetenschappelijk onderzoek. -Dat wil zeggen: zonder aanvraag van een pasje, maar wel op afspraak want je loopt niet zomaar een lab binnen-. In 2018 kwamen bijna 400 kinderen op bezoek. Van de samenwerkende partijen Technolab en het Levend Lab team kregen zij het Verwonderen-pakket. Ook verzorgde het Levend Lab zo’n 15 rondleidingen voor onder andere een groep Duitse staatssecretarissen, vertegenwoordigers van de chemische industrie en boeren-belangenorganisaties.
Uithangbord
Het Levend Lab is een top-faciliteit, aldus decaan Geert de Snoo van de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden tijdens de officiële aftrap van de samenwerking. ‘Het is een broedplaats van creatieve ideeën van natuurkunde tot ecologie en ecotoxicologie. Er draaien academische cursussen en het wordt bezocht door schoolklassen. Het heeft een uithangbordfunctie waar we trots op zijn.’
Voedsel en gezondheid
Nu, begin april 2019, werkt het team hard om een nieuw experimenteel seizoen te starten. De Rabobank heeft dit fantastische initiatief uitgekozen om het komend jaar te steunen. Met deze impuls kan de buiten-faciliteit van het Levend Lab zich het komende jaar consolideren. Erik Versnel, directievoorzitter van Rabobank Leiden-Katwijk sprak de groep toe: ‘In deze onderzoeksomgeving vindt belangrijk werk plaats om onze omgeving duurzamer te maken. Slechte waterkwaliteit heeft immers invloed op de kwaliteit van ons voedsel en vervolgens ook op onze gezondheid. Als bank zetten wij ons in voor het verduurzamen van de voedselketen. In de Leidse omgeving wordt daar bij Levend Lab een bijdrage aan geleverd. Daarom hebben wij onze ondersteuning aangeboden.’
Het Levend Lab in Leiden is een grootschalige, onafhankelijke onderzoekslocatie, aangedreven door de natuur. Hier hopen onderzoekers meer te weten te komen over de gevolgen van in het water aanwezige chemische stoffen. In 38 sloten gaan zij de komende jaren onderzoek doen naar de gevolgen van (gif)stoffen onder natuurlijke omstandigheden. De grootschalige opzet is uniek en biedt de mogelijkheid om duidelijkheid te scheppen over de gevolgen van menselijk handelen op de wereld om ons heen.
De zes partners van het Levend Lab zijn:
- Hoogheemraadschap Rijnland
- Holland Rijnland
- Rabobank
- Naturalis
- Universiteit Leiden
- Centrum voor milieuwetenschappen