Dat jongens achterlopen in hersenontwikkeling is een mythe
Meisjes presteren op school beter dan jongens, maar dat ligt niet aan een verschil in ontwikkeling van de hersenen. Die conclusie trekt psychobioloog Lara Wierenga. Publicatie in Journal of Cognitive Neuroscience.
Het is de eerste studie die hersenontwikkeling direct linkt aan sekseverschillen en schoolprestatie. ‘Met dit onderzoek ontkrachten we de neuromythe dat jongens achterlopen in hersenontwikkeling. Als leerkrachten en ouders zich hiervan bewust worden, hopen we op gelijker kansen voor het individu, in plaats van dat we uitgaan van het jongens- of meisjesbrein,’ zegt psychobioloog Wierenga.
Fact checken
Wierenga signaleert een wijdverbreid misverstand in de populaire media dat hersens van jongens achterlopen in ontwikkeling vergeleken bij meisjes. Dit zou verklaren waarom meisjes beter presteren op school. Wierenga: ‘We ontdekten in dit onderzoek dat de hersenontwikkeling bij jongens en meisjes zeer vergelijkbaar is.’ Zijn die verschillen in schoolprestaties tussen jongens en meisjes dan misschien terug te vinden in de structuur van hun hersenen, wilden de onderzoekers weten. Ook hiervoor vonden ze geen wetenschappelijk bewijs. ‘We weten niet waar de verschillen in schoolprestaties vandaan komen, maar het ligt in ieder geval niet aan een verschil in hersenontwikkeling tussen jongens en meisjes.’ Wel zijn er meer verschillen in tempo tussen jongens dan tussen meisjes; er zijn meer jongens met een vertraagde of versnelde hersenontwikkeling dan meisjes.
Hersenontwikkeling onderzoeken
Om te ontdekken of jongens achterlopen in hersenontwikkeling op meisjes toetsten de onderzoekers 217 jongens en meisjes tussen de 8 en 29 jaar. Ze volgden hen gedurende vijf jaar en bekeken in die periode een aantal keren de structuur van hun hersenen met een MRI scanner. Daarnaast verrichtten de deelnemers taken uit de schooldomeinen, zoals een lees-taak en een taak waarbij ze getallen moesten onthouden. Die schoolprestaties zijn vaak verschillend tussen jongens en meisjes.
Waarom verschillen schoolprestaties?
‘De uitkomsten van het onderzoek zijn belangrijk omdat veel misverstanden ontstaan door het idee dat sekseverschillen in schoolprestaties nou eenmaal vastgelegd zijn in het brein. Meisjes denken bijvoorbeeld dat ze niet goed zijn in wiskunde en kiezen minder snel een technische opleiding. Daarom moeten we opzoek naar andere factoren voor de verschillen in schoolprestaties tussen jongens en meisjes, bijvoorbeeld een verschil in training, zelfvertrouwen of concentratie. Studies laten al zien dat zelfvertrouwen een grote invloed heeft.’
Nature or nurture?
Wierenga geeft op dit moment leiding aan een onderzoek onder tweelingen. ‘Dat helpt ons om te begrijpen wat de invloed is van genetische aanleg en wat van training op bijvoorbeeld schoolprestaties. Ook daarbij kijken we waar de verschillen zitten tussen jongens en meisjes.’