Nederlands Gebarenkoor steelt harten op LIBC-publieksdag
Samen met breinwetenschapper Rebecca Schaefer kijken naar het effect van muziek op het brein van een proefpersoon. Daarvoor komen mensen naar de LIBC-publieksdag, en voor meer verhalen van topwetenschappers over hun onderzoek naar muziek. De vijf rietblazers van Calefax stelen de show, het Nederlands Gebarenkoor de harten.
Op 30 november heeft de Leidse neuropsycholoog Schaefer in de Stadsgehoorzaal een proefopstelling gemaakt om live hersenfrequenties te tonen aan het publiek op een groot scherm. Een opzwepend stukje Beethoven laat een grotere uitslag van hersengolven zien dan de rustige muziek van Satie die ogenschijnlijk een bijna vlakke lijn weergeeft. Hoe vaak zie je nou hoe onderzoek in zijn werk gaat? 'We laten zoveel mogelijk triggers op de hersenen los', schetst de klarinettist de rol van het Calefax-quintet.
Wie heeft er wel eens een liedje in zijn hoofd?
Volgens Schaeffer is het ‘in je hoofd hebben’ van een liedje een herkenbare ervaring. Dat klopt, gezien de vingers in de zaal.Schaefer brengt ook het verschil in het brein in beeld bij het daadwerkelijk waarnemen van muziek en het vermogen om je muziek in je hoofd voor te stellen. Daarvoor doet ze proefjes met de bezoekers in de zaal met ritmes onderbreken en aanvullen. Medeorganisator Claartje Levelt: 'Rebecca is van de muziek, die is de trekker van deze dag.’ Daarvoor heeft kenner Schaefer een line-up van experts in de muziekwetenschap uitgenodigd. Wethouder Marleen Damen opent de LIBC-publieksdag, een samenwerking met de gemeente Leiden en het LUMC, afdeling radiologie.
Daar zit meer muziek in
De topwetenschappers zijn bevlogen ambassadeurs van onderzoek naar muziek, ieder met een specifieke invalshoek. Henkjan Honing gaat op zoek naar de oorsprong van muzikaliteit bij mens en dier. Na deze auteur van ‘Aap slaat maat' volgt de Amerikaanse Psyche Loui met haar verhaal over muziek en emoties. Anja Volk ziet perspectief in zoekmachines die mensen nieuwe muziek laat vinden op basis van herhalingen en patronen die ze al kennen, bijvoorbeeld via hun afspeellijsten. Sonja Kotz onderzoekt het effect van muziek op bewegen van mensen met Parkinson en zelfs op hun cognitief vermogen. Muziek en spraak is het domein van de Amerikaan Aniruddh Patel die laat zien dat de Engelse taal meer swingt dan de Franse door de grotere verschillen in toonhoogten.
Alle handen in de lucht voor het gebarenkoor
‘Goed opgebouwde verhalen,’ blikt bezoeker Kees van Putten terug. De psycholoog methoden en statistieken is enthousiast over de sprekers die het publiek erbij betrekken. Na elke lezing is er sowieso ruimte voor vragen uit de zaal. Iemand vraagt zich af hoe het komt dat een liedje in je hoofd na lang zoeken precies op de situatie blijkt te slaan. Hoe dat werkt, weet Schaefer ook niet precies, maar wel dat ons brein veel associaties heeft. Gebarentolken maken deze dag toegankelijk voor iedereen. ‘Muziek is er voor iedereen, muziek is inclusief’, besluit Schaefer de dag met een optreden van het Nederlands Gebarenkoor. In plaats van applaus geven de toeschouwers een staande ovatie met alle handen in de lucht.
-
Voorste rij vlnr.: Rebecca Schaefer, Psyche Loui, Sonja Kotz; 2e rij: Lisa Cheng; 3e rij Claartje Levelt. (Foto: Anne-Fleur Latuhihin) -
Wethouder Marleen Damen ooent de LIBC-publieksdag (Foto: Anne-Fleur Latuhihin) -
Stadsgehoorzaal Leiden (Foto: Anne-Fleur Latuhihin) -
Muziek van indieband Christopher’s Soul in de lunchpauze (Foto: Anne-Fleur Latuhihin) -
Rietblazers van het Calefax-quintet en een proefpersoon (Foto: Anne-Fleur Latuhihin) -
Gebarentolken werken in setjes van twee. (Foto: Anne-Fleur Latuhihin) -
Optreden Nederlands Gebarenkoor (Foto: Anne-Fleur Latuhihin)
Hersenwetenschappers van het LIBC geven elk jaar colleges over het brein voor iedereen en ze nodigen extra experts uit.
Leiden Institute of Brain and Cognition (LIBC)