Tussentijdse verkiezingen VS: verrassend resultaat, of juist niet?
Bij de tussentijdse verkiezingen in de Verenigde Staten op 6 november hebben de Democraten een meerderheid in het Huis van Afgevaardigden bemachtigd. Maar de Republikeinen hebben hun meerderheid in de Senaat juist uit weten te breiden. Drie van onze onderzoekers, experts op het gebied van Amerikaanse politiek, reageren op dit ‘gespleten’ resultaat.
Giles Scott-Smith, hoogleraar Diplomatieke geschiedenis van Trans-Atlantische betrekkingen
‘Ik vind de uitkomst niet echt verrassend: iedereen wist dat de Senaat in Republikeinse handen zou blijven, en dat het Huis waarschijnlijk naar de Democraten zou gaan. De Democraten missen nog altijd een duidelijke leider, buiten Nancy Pelosi in het Huis van Afgevaardigden. Het meest opvallende resultaat vind ik het aantal verkozen vrouwelijke kandidaten. Een noemenswaardig succes, waardoor we nu de eerste moslimvrouwen en vrouwelijke Native Americans in het Amerikaanse Congres krijgen. Een opbeurend resultaat na Hillary Clinton’s mislukte gooi naar het presidentschap. In Texas won Beto O’Rourke bijna de Senaatszetel van Ted Cruz. Dit is ofwel een positief teken dat de Democraten hun electoraat kunnen mobiliseren op onverwachte plaatsen, of een negatief teken dat ze er zelfs met een charismatische kandidaat niet in slagen te winnen.’
‘Deze resultaten zullen zorgen voor nog meer patstellingen bij de Amerikaanse overheid. De Republikeinen zullen nog meer hun macht uitoefenen doordat zij de Senaat in handen hebben, zeker op het gebied van buitenlands beleid. Ik verwacht ook dat de macht van de VS verder afneemt, met mogelijke escalatie van de huidige economische en politieke conflicten tussen de VS, Rusland en China tot gevolg. Ik denk echter niet dat de uitkomst van deze midterms de relatie tussen de VS en Europa zullen veranderen. Die relatie is al niet zo stabiel, niet alleen door Trumps dedain voor de EU, zijn kritiek op de NAVO en de nauwe banden met Poetin, maar ook door de huidige wanorde binnen Europa. Zowel Europa als de VS zijn op dit moment verdeeld.’
Brendan Carrol, onderzoeker op het gebied van publiek beleid en EU-bestuur
Ik ben niet verbaasd door de uitslag. In de aanloop naar de verkiezingen voorspelden de meeste nieuwsmedia die ik volg al dat de Democraten het Huis van Afgevaardigden zouden heroveren – hoewel het nog geen gelopen race was – en dat de Republikeinen de Senaat zouden behouden. Twee dingen verrasten me wel: dat de Republikeinen nog meer zetels in de Senaat hebben gewonnen, en dat de opkomst zo hoog was. Dat laatste is voor mij het meest opvallende aan deze tussentijdse verkiezingen. Hoewel de definitieve cijfers nog niet bekend zijn, meldden veel plaatsen door het hele land een veel hogere opkomst dan gebruikelijk.’
‘Nu het Huis in handen van de Democraten is, worden Trump en de Republikeinen beperkt in hun keuze voor bepaald beleid en maatregelen. Zo zullen ze bijvoorbeeld moeite krijgen met het afschaffen van Obamacare. Tegelijkertijd houden ze nog altijd de macht om conservatieve Hoge rechters te nomineren, en zal Trumps buitenlandbeleid waarschijnlijk niet veranderen. Niettemin wordt het ook lastig voor de Democraten om hun eigen plannen ten uitvoer te brengen, met Republikeinen in de Senaat en het Witte Huis.’
Sara Polak, onderzoeker op het gebied van Amerika en publieke geschiedenis
‘De resultaten van de tussentijdse verkiezingen laten zien dat er een nieuwe generatie Amerikaanse politici aan komt. Vooral in de Democratische partij, en zeker niet alleen op federaal niveau. Een ongeëvenaard aantal vrouwelijke kandidaten, vaak niet-wit en jong, is gisteravond voor het eerst verkozen. Zij vertegenwoordigen een grassroots beweging onder de Democraten – vooral als reactie op Trumps openlijke seksisme en het aanschurken tegen white supremacists. In het Huis van Afgevaardigden zijn veel vrouwen en minderheidskandidaten verkozen, zoals Ihlan Omar voor Minnesota en Sharice Davids voor Kansas. En aangezien de meerderheidspartij in het Huis de voorzitters van veel belangrijke commissies mag aanstellen, ligt er nu een weg naar groei en zichtbaarheid voordeze kandidaten open.’
‘In drie staten was de strijd om het gouverneurschap extra opvallend. In Texas, Georgia en Florida was de Democratische kandidaat een vertegenwoordiger van deze nieuwe beweging in de partij: Beto O’Rourke, Stacey Abrams en Andrew Gillum. Alle drie verloren zij nipt – Abrams heeft haar nederlaag nog niet erkend op het moment van schrijven. Dit zijn de eerste tekenen dat er een nieuwe wind waait door de Democratische partij. Maar ze zijn er nog niet, en de beweging wordt – nu en waarschijnlijk ook in de toekomst – tegengehouden door Republikeinse pogingen arme Amerikanen en minderheden het stemmen lastig te maken.’