SKO-certificaat voor eerste tien docenten
De Senior Kwalificatie Onderwijs is voor docenten met een staat van dienst op het gebied van onderwijs. Ze hebben allemaal méér gedaan dan alleen college geven. Tien citaten van de eerste tien Leidse SKO'ers.
Na de Basiskwalificatie Onderwijs kent de Universiteit Leiden nu ook de Senior Kwalificatie Onderwijs. Dit is een kwalificatie voor docenten die een leidende rol spelen in de ontwikkeling en vernieuwing van het onderwijs op curriculumniveau, dus overstijgend aan het eigen vakgebied. In een pilot SKO heeft een toetsingscommissie de portfolio's beoordeeld van tien door de faculteiten voorgedragen docenten. De commissie was onder de indruk van de inzet van de kandidaten voor het Leidse onderwijs en heeft voorbeelden gezien van inspirerende projecten op het gebied van onderwijsvernieuwing. De pilot wordt nu geëvalueerd; in de loop van dit jaar wordt bekend hoe docenten zich kunnen aanmelden voor de SKO.
Simone van der Hof, recht en de Informatiemaatschappij
Wat heeft u veranderd in het onderwijs en waarom is dat belangrijk?
'Bij de start van onze advanced master Law and Digital Technologies vond ik het belangrijk om met ons team nieuwe interactieve onderwijsvormen voor alle vakken te ontwikkelen. We wisten goed welke kennis we onze studenten wilden bijbrengen, maar hoe doe je dat nou op een aansprekende en effectieve manier? Daar hebben we veel tijd in geïnvesteerd met als resultaat een programma waarin heel diverse werk- en toetsvormen worden aangeboden die zeer goed worden gewaardeerd door onze studenten.'
Marcello Bonsangue, informatica
Waarom was het belangrijk voor u het SKO-certificaat te halen?
'Het hoger onderwijs moet streven naar een primaire rol voor leerkrachten als coaches. Dit om het leren van studenten en een effectief begrip van de stof te vergemakkelijken, in plaats van alleen maar reproductie van de kennis. Het SKO-certificaat staat voor een niveau hoger: een docent heeft nu de rol van mentor die de ontwikkeling van andere docenten faciliteert en ondersteunt, waarbij competentie en visie worden gebruikt om het onderwijs als geheel te verbeteren.'
Lindsay Black, international relations of East Asia
Wat vindt u leuk aan uw leidende rol in het onderwijs?
'Een leidende rol in de curriculumontwikkeling brengt zijn eigen uitdagingen en beloningen met zich mee. Je wordt voortdurend buiten je comfortzone geduwd bij het bedenken van nieuwe leertrajecten. Hoe verrijken en bouwen de verschillende elementen in een curriculum op elkaar voort? Hoe sluiten de leerdoelen van een programma aan bij de manier waarop elk van de cursussen wordt onderwezen en beoordeeld? De beloningen komen met afstuderende studenten die hun kennis en vaardigheden in je programma hebben ontwikkeld.'
Marlies Reinders, interne geneeskunde
Wat is de essentie van goed onderwijs?
'Ik denk dat onderzoekend en activerend leren, waarbij de student meer actief deelneemt, de essentie is van goed onderwijs. Wij gebruiken in de geneeskunde technologische innovaties om onderzoekend leren te stimuleren en hebben de afgelopen jaren onder meer een MOOC, SPOC en meerdere virtual reality-video’s gemaakt. Het SKO heeft mij geholpen om mijn visie over de verwevenheid van onderwijs en onderzoek wetenschappelijk te onderbouwen en op een rij te zetten hoe dit tot uiting komt in het onderwijs.'
Marjo de Graauw, Bio-Farmaceutische Wetenschappen
Wat vindt u leuk aan uw leidende rol in het onderwijs?
'Ik heb in het traject naar het behalen van een SKO diverse onderwijsinnovatieprojecten mogen ontwikkelen en implementeren. Speerpunten hierbij waren het verhogen van (digitaal) activerend en onderzoekend leren, het verweven van peer feedback in het onderwijs, en expliciete aandacht voor studieloopbaanontwikkeling. Ik wil mijn ervaring graag inzetten om docenten te coachen in het enthousiasmerend en creatief onderwijsgeven om zo studenten te inspireren zich te ontwikkelen tot nieuwsgierige, kritisch denkende young professionals.'
Bart Barendregt, Culturele Antropologie en Ontwikkelingssociologie
Wat heeft het maken van het SKO-portfolio voor u toegevoegd?
'Als onderwijs de kunst is om mensen nieuwsgierig te maken, is het een verademing jezelf weer eens open te stellen voor de vraag hoe je dat steeds anders en beter kunt doen. Het helpt naar anderen te kijken, maar iedere discipline komt ook met eigen onderwijskundige inzichten, en daar werd ik mij tijdens het schrijven van het dossier weer bewust van: hoe weinig ruimte en tijd we ons zelf gunnen ons juist te verdiepen in die discipline-eigen didactiek.'
Joanne Mol, archeologie
Wat is de essentie van goed onderwijs?
Het ultieme doel van een goed onderwijsprogramma is om academici af te leveren die beter worden dan wij. Onderwijs vergt voortdurende reflectie, omdat immers zowel studenten en docenten als inzichten veranderen. Het is leuk om vakken, maar ook om hele programma’s zo aan te passen dat studenten de functie van een vak in een programma begrijpen en na afloop het gevoel hebben iets nuttigs te hebben geleerd en dat daarna ook creatief kunnen toepassen. Het SKO forceert dergelijke reflecties.'
Egbert Koops, rechten
Wat is prettig aan senior docent zijn?
'Studenten onderschatten de impact van evaluaties. Docenten steken er veel tijd in om te bekijken hoe het beter kan. Dat is een goede correctie. Het houdt docenten scherp. Tegelijk zijn slechte én goede evaluaties niet zaligmakend. Een senior docent heeft de ervaring en rust om daar doorheen te kijken: het verschil zien tussen incident en trend. Zo’n docent weet wanneer hij wel en wanneer hij niet moet bijstellen, en ook hoe hij de kernboodschap moet verpakken om voor steeds nieuwe studenten aansprekend te zijn. Maar belangrijker: hij weet precies wat die kernboodschap is, wat studenten nou echt moeten kennen en kunnen.'
Niels van Willigen, Politieke Wetenschap
Wat heeft u veranderd in het onderwijs en waarom is dat belangrijk?
'De grootste klussen in mijn tijd als onderwijsdirecteur bij politicologie waren het opzetten van de nieuwe bachelorspecialisatie International Relations and Organisations (IRO) in Den Haag en het structureel vergroten van de aandacht voor academische en professionele vaardigheden in het bachelorcurriculum. Als docent ben je toch vooral met je eigen onderwijs bezig en het was erg leerzaam om nu eens na te mogen denken over de richting van een hele opleiding.'
Thijs Bosker, Leiden University College The Hague en Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden
Wat heeft het maken van het SKO-portfolio voor u toegevoegd?
'Het ontwikkelen van de SKO-portofolio was een goede manier om weer uit te zoomen, en na te denken over je eigen rol in onderwijs, en binnen het instituut. Voor mij betekende dit bijvoorbeeld om te reflecteren op vragen rondom research-led teaching. Hoe geven we dit nu eigenlijk vorm bij ons instituut? En dan het belang van interdisciplinair onderwijs. Wat is dat nu precies? En hoe kun je het effectief inzetten in een programma? Door het schrijven van de portofolio heb ik leuke en leerzame discussies gevoerd over dit type onderwerpen, zowel met collega’s als met de SKO-commissie.'