Stemmen in een verdeeld land
De tussentijdse verkiezingen in de Verenigde Staten worden een motie van goed- of afkeuring over president Donald Trump en zijn politiek van verdeeldheid, zegt Brendan Carroll, universitair docent Bestuurskunde. In dit blog legt hij uit waarom de opkomst wellicht een beslissende factor wordt.
Amerikanen zullen op 6 november in de rij gaan staan voor het stembureau, inloggen in een online stemsysteem of een stembiljet invullen, en zo stemmen op hun favoriet uit duizenden kandidaten voor senatoren, afgevaardigden, gouverneurs, wethouders, leden van het schoolcomité en talloze andere posities. De twee meest interessante posities zijn waarschijnlijk die in de Senaat en het Huis van Afgevaardigden. De tussentijdse verkiezingen – halverwege de ambtstermijn van de president – bepalen wie de wetgevende tak van het landsbestuur beheert. Deze midterms worden over de hele wereld met belangstelling gade geslagen. Zeker na de presidentsverkiezingen van 2016, die onvergelijkbaar waren met enige andere verkiezing in de VS.
Meer gepolariseerd dan ooit
Het Amerikaanse politieke landschap en de maatschappij lijken meer gepolariseerd dan ooit tevoren. Burgers die ontevreden zijn over ‘politics as usual’ – bijvoorbeeld op thema’s als immigratie en globalisering – zien Donald Trump als hun voorvechter. Vanaf zijn kandidaatstelling tot nu heeft hij zijn supporters aangemoedigd met zijn beleidskeuzes en retoriek. Ongeacht de uitkomst zullen de midterms geïnterpreteerd worden als een motie van goed- of afkeuring van deze president en zijn leiderschapsrol.
Opkomstcijfers
Er zijn twee belangrijke zaken die we in de gaten moeten houden als we de verkiezingsresultaten gaan bestuderen. Ten eerste een punt over de opkomstcijfers. Vergeleken met andere ontwikkelde landen is de opkomst in de Verenigde Staten vrij laag. En vergeleken met presidentsverkiezingen scoren de midterms zelfs nog lagere opkomstcijfers. Maar door de aanwezigheid van Donald Trump en de pogingen van beide kampen om stemmers te werven zou het kunnen dat de opkomst in deze midterms relatief hoger is, al zal er altijd een flinke minderheid zijn wiens mening niet terug te zien is in de stembus.
Inperking stemrecht
Van die grote minderheid die niet stemt, heeft een deel dat niet gedaan uit vrije keuze. Maar er is waarschijnlijk ook een flink deel dat wel zou gaan stemmen als ze daarbij geen hinder hadden ondervonden, bijvoorbeeld door de inperking van het stemrecht voor oud-gevangenen. Jonge stemmers en anderen die nooit eerder stemden hebben vaak onvoldoende kennis van het stemproces om op de juiste tijd op de juiste plaats te zijn. Minderheden en armen hebben soms moeite om stembureaus te bereiken die buiten hun buurt liggen of ver verwijderd zijn van openbaar vervoer. Hoewel hun stem even belangrijk is in een vrije en eerlijke samenleving, is de kans kleiner dat ze gehoord worden op verkiezingsdagen. Dat terwijl er veel op het spel staat: een Republikeinse meerderheid in de Senaat en het Huis van Afgevaardigden geeft Trump een nieuw mandaat, maar een Democratische meerderheid in tenminste het Huis van Afgevaarigden zou een rem zetten op zijn inspanningen.