De Universiteit Leiden liet zich zien op 3 October
Met de 3 October University heeft de Leidse universiteit zich genesteld in de viering van het Leids Ontzet. Dit jaar nam de universiteit ook deel aan de feestelijke optocht, om 444 te promoten.
444 staat voor het 444-jarig bestaan van de universiteit. Het is gebruikelijk om elke vijf jaar het lustrum uitbundig te vieren. Maar 444 was een te mooi getal om zomaar te laten passeren. Vandaar dat de we 444 vieren in 2019 in plaats van 445 (het 89ste lustrum) in 2020. In de festiviteiten wordt de stad nadrukkelijk betrokken. Om dat aan te kondigen, was een delegatie van de universiteit prominent aanwezig in de jaarlijkse optocht.
De 3 October University
Drie lezingen van Leidse wetenschappers in een tent in het Van der Werfpark. Elk met een eigen publiek. Georganiseerd samen met studentenvereniging Augustinus.
Ze hebben allebei belangstelling voor medicijnontwikkeling, Lisa Bloemberg en Sophie Verhoeven. Alleen heeft Lisa het in de Biomedische wetenschappen gezocht en Sophie in de BioFarmaceutische Wetenschappen. Lisa liep stage bij promovendus Parasitologie Leonard Pelgrom die de lezing houdt, vandaar. En Sophie had wel zin om mee te gaan. De afdeling Parasitologie van Geneeskunde/LUMC onderzoekt of parasieten, in het bijzonder wormen, mensen gezonder kunnen maken. Hoe zit dat? Insuline zet suiker om in energie. Mensen met diabetes hebben een te hoog suikergehalte in hun bloed. Het lichaam maakt wel insuline aan maar de organen en cellen reageren er niet meer voldoende op; het lichaam is er minder gevoelig voor. Bij overgewicht ontstaan namelijk ontstekingsreacties in de vetcellen die de de reactie op insuline afremmen waardoor die zijn werk niet goed meer kan doen. De overtollige suiker blijft in het bloed wat schadelijke effecten heeft op bloedvaten en zenuwen.
Wormen in het lichaam – doorgaans beschouwd als een te bestrijden infectie - willen daar graag blijven wonen. Ze scheiden dus een stofje af dat voorkomt dat het immuunsysteem korte metten met ze maakt. Dat vermindert ook de ontstekingen in het vetweefel en doet de gevoeligheid voor insuline juist weer toenemen. Moeten dikke mensen dan wormen gaan eten? Uh, niet noodzakelijk. De parasitologen proberen nu te achterhalen welke stofjes in de worm precies verantwoordelijkheid zijn voor de positieve werking. Als die nagemaakt kunnen worden en in een tabletje gestopt is het nuttigen van levende wormen niet nodig.
Lisa heeft in haar stage veel geleerd van Leonard, vertelt ze. En wat onderzocht ze zelf? Dat is echt te ingewikkeld om snel even uit te leggen… Misschien ooit in een 3 Octoberlezing.
Peter van der Meer en Suzanne van der Meer-Van der Laan zijn in Leiden opgegroeid en studeerden er allebei scheikunde. 'Goede chemie dan zeker?', is het grapje dat ze vast al tienduizend keer hebben gehoord. Ze komen luisteren naar de lezing van scheikundige Marc Koper. Hij vertelt over het bewaren van energie en hernieuwbare energie. Over de batterij en over waterstof, kanshebber om energiedrager van de toekomst te worden aangezien het gemaakt kan worden van water.
Peter en Suzanne voelen zich, niet verwonderlijk, zowel verbonden met de universiteit als met de stad. Vandaar dat ze in het Van der Werfpark te vinden zijn. Ze nemen graag deel aan de traditionele 3 Octoberfestiviteiten zoals haring en wittebrood eten. Peter is niet te missen in zijn bijzondere 3 Octobertrui. Vandaar dat hij vorig jaar ook al werd gefotografeerd door de universiteitsfotograaf. Maar ja, hij is nog steeds bijzonder, die trui.
Dertien is ze, Sascha van den Bosch. Zou ze niet liever bij de optocht staan en is ze door haar ouders meegetroond naar de wetenschap? Ze wil het allebei wel, vertelt Sascha, en het mooie is dat dat ook kan, eerst een lezing en dan naar de optocht. Sascha zit op het Teylingencollege in Oegstgeest, in het eerste jaar van de havo. En ze vindt geschiedenis erg leuk. Haar moeder mocht uit de drie lezingen kiezen en heeft dat wellicht met één oog op Sascha gedaan.
Ariadne Schmidt bekleedt als hoogleraar Geschiedenis van de Leidse stadscultuur de Magdalena Moonsleerstoel. Magdalena zou in 1574 haar Spaanse minnaar en lokale veldheer
Valdez ertoe hebben overgehaald één dag te wachten met het bestormen van de stad Leiden. De dijken in de omgeving werden doorgestoken waardoor het water steeg en de Spanjaarden op de vlucht sloegen. Schmidts lezing ging verder over de vrouwen in de vroegmoderne Hollandse stad, zoals Leiden er een was. In de geschiedenisboeken komen ze niet voor maar ze waren er wel. In groten getale zelfs: vanwege de grootschalige zeevaart én de vele doden die daarbij vielen, telden de steden 133 vrouwen op elke 100 mannen. En zij droegen in hoge mate bij aan de economie, vooral in de verkoop van onder meer vis en vleeswaren. De belangrijkste les die Sascha leert is: er is meer geschiedenis dan in de schoolboeken staat!
Tekst: Corine Hendriks
Foto's: Eelkje Colmjon (3 October University) en Sean van der Steen
Mail de redactie