Groot Leids aandeel tentoonstelling Getty Museum
Leidse wetenschappers leverden een belangrijke bijdrage aan de succesvolle tentoonstelling ‘Beyond the Nile’ in het Amerikaanse J. Paul Getty Museum. Ook schreven ze mee aan het bijbehorende boek dat op 5 september wordt overhandigd aan rector magnificus Carel Stolker.
Leidenaren in LA
Het groepje Leidse wetenschappers werkte in Los Angeles enkele maanden aan de totstandkoming van de tentoonstelling in het J. Paul Getty Museum dat in deze stad gevestigd is. Jorrit Kelder, onderzoeker bij het Leiden University Institute for Area Studies (LIAS) en betrokken bij het universitaire kennisvalorisatiebureau LURIS hielp om de samenwerking met dit Amerikaanse museum - een van de belangrijkste kunstcentra ter wereld - tot stand te brengen. Samen met hoogleraar Egyptologie Olaf Kaper, hoogleraar Klassieke en Mediterrane Archeologie Miguel John Versluys, archeoloog Richard Veymiers werkte Kelder als fellow bij Getty: de Leidenaren adviseerden over de opzet van deze drukbezochte tentoonstelling en deden hiervoor onderzoek.
Overhandiging tentoonstellingsboek
Om de goede samenwerking tussen het Getty Museum, het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden en de Universiteit Leiden te benadrukken overhandigt Getty-directeur Timothy Potts op 5 september in het Rijksmuseum van Oudheden het tentoonstellingsboek ‘Beyond the Nile. Egypt and the Classical World’ aan rector Carel Stolker. Het werk beschrijft alle objecten uit de expositie en bevat veel extra informatie. De Leidenaren schreven mee aan het boek dat wordt gezien als hét handboek voor de contacten tussen de drie culturen
Van oudsher Leids onderzoek
De scheidslijn tussen de Griekse, Romeinse en Egyptische culturen is dun, zo laat de tentoonstelling zien. ‘We kennen Egypte als het land van de farao’s, de piramiden en obelisken, maar slechts weinig mensen weten dat in Europa bijvoorbeeld meer obelisken staan dan in Egypte’, vertelt Kelder. ‘Veel aspecten die we als Klassiek Grieks of Romeins zouden beschrijven, zijn oorspronkelijk bedacht in Egypte. Egypte heeft al sinds ongeveer 2000 voor Christus nauwe banden met de Griekse wereld. Aan de Universiteit Leiden wordt vanouds veel onderzoek verricht naar het oude Egypte en de contacten tussen de Griekse en Romeinse wereld en Egypte. Het Getty Museum vroeg daarom advies en hulp aan ons.’ Inmiddels is ‘Beyond the Nile’ een grote hit, die zeer positieve recensies heeft ontvangen. De tentoonstelling loopt nog t/m 9 september 2018.
Sarcofaag is showstopper
Om de Leidse bijdrage compleet te maken, heeft het Rijksmuseum voor Oudheden een aantal topstukken uitgeleend, waaronder een enorme sarcofaag. Deze is nu de publiekstrekker van de tentoonstelling. De mummievormige doodskist lijkt in alle opzichten Egyptisch, maar schijn bedriegt. Er staan hiërogliefen op met de namen van de overledenen en het blijken Griekse namen te zijn. De overledenen waren van oorsprong Grieks, hoewel ze al lang in Egypte woonden. De sarcofaag is hiermee een mooi voorbeeld van hoe de culturen in elkaar overliepen. Het Getty Museum maakte voor de sarcofaag een enorme sokkel die het RMO van het museum na afloop van de tentoonstelling mee terugkrijgt.
Wederzijds vertrouwen
‘Het Getty project is een uitstekende manier om aan outreach te doen, oftewel wetenschappelijke kennis uitdragen naar de maatschappij’, vertelt Kelder van LURIS. De tentoonstelling stelt belangrijke vragen op een toegankelijke manier, zoals: wat is een identiteit? En wat maakt je een Griek of juist een Egyptenaar? ‘Het is mooi om daar als universiteit aan mee te kunnen werken. Het laat ook zien dat we meer zijn dan een plek waar mensen onderzoek doen en lesgeven.’ De samenwerking heeft volgens hem nog iets anders opgeleverd. ‘Doordat je een tijd intensief met elkaar samenwerkt, is er wederzijds vertrouwen opgebouwd. Zowel de Leidse als de Amerikaanse wetenschappers die aan het Getty-project meewerkten, bellen elkaar nu eerder als ze iets willen vragen.’
De tentoonstelling Beyond the Nile: Egypt and the Classical World in het J. Paul Getty Museum is nog t/m 9 september 2018 te bezichtigen.
Tekst: Carin Röst
Beeld: RMO
Mail de redactie