MOOC over de dilemma’s van de wetenschap
Wetenschappers worden regelmatig geconfronteerd met integriteitskwesties. In een gratis online cursus leer je er alles over.
De MOOC start op 5 maart op het online platform Coursera, en iedereen die geïnteresseerd is kan deelnemen. De online cursus heeft als doel om een realistisch beeld te schetsen van de wetenschap, en om mensen bewust te maken van wetenschappelijke integriteitskwesties. Integer onderzoek is immers geen vanzelfsprekendheid. Regelmatig raken wetenschappers in opspraak wegens plagiaat of fraude, bijvoorbeeld omdat ze rommelen met de onderzoeksresultaten.
Voer voor discussie
De MOOC wordt onderwezen door wetenschapsfilosoof Bas Haring en wetenschapshistoricus Frans van Lunteren. Het unieke aan deze MOOC is dat deze volledig gebaseerd is op een speelfilm. In de film lopen de hoofdpersonen tegen verschillende wetenschapsdilemma’s aan. Als een vakgroep een belangrijke wetenschappelijke ontdekking doet, willen alle wetenschappers met de eer strijken. De promovendus die het handwerk heeft gedaan, maar ook de beroemde hoogleraar die de vakgroep leidt. Zie daar maar eens samen uit te komen. Pasklare oplossingen voor deze dilemma’s geeft de MOOC niet, wel voldoende voer voor discussie.
Dilemma’s invoelbaar maken
Dat is volgens Haring precies de bedoeling. Hij gebruikt de film On being a scientist onder meer gebruiken in de gelijknamige collegereeks die hij samen met Van Lunteren geeft. ‘Je kunt integriteit uitdragen door de geschreven regels te bespreken. Maar met film – en in het bijzonder fictie – kun je de dilemma’s veel beter invoelbaar maken. Dat draagt bij aan de discussie.’
Geen talking heads
‘Deze MOOC is wat mij betreft een schoolvoorbeeld van de nieuwe generatie MOOC’s’, zegt Marja Verstelle van het Centre for Innovation van de Universiteit Leiden. Dat instituut was betrokken bij de tot standkoming van deze en andere online cursussen. ‘Soms zijn MOOC’s niet meer dan talking heads, statische beelden dus met pratende wetenschappers. Deze MOOC maakt juist veel gebruik van visueel materiaal, wat het veel levendiger en dynamischer maakt. Er is veel zorg besteed aan het design.’