Kleine lettertjes onder een vergrootglas
Jurist Jaap Hijma reageert op vijf stellingen over de kleine lettertjes. Hijma is sinds 1988 hoogleraar Burgerlijk Recht. ‘Ik lees ze zelf ook niet.’
Stelling 1: De kleine lettertjes zijn er om mensen dwars te zitten
‘Dat idee leeft inderdaad, maar de kleine lettertjes werken ook in het voordeel van de consument. Ze hebben bijvoorbeeld invloed op de prijsstelling van een product. Met het hanteren van algemene voorwaarden bouwt een bedrijf zekerheden in voor zichzelf. Dat drukt de prijs. Dat we denken dat we erin geluisd worden door de kleine lettertjes, komt doordat her en der uitwassen voorkomen. Denk aan enorme boetes, of aan contracten die bijna niet opzegbaar blijken.’
Stelling 2: Niemand leest ze, dus kun je ze net zo goed afschaffen
‘99% van de mensen leest ze inderdaad niet, maar de kleine lettertjes verbieden, daar ben ik geen voorstander van. Zolang alles wat erin staat redelijk is, zijn algemene voorwaarden nuttig. Ze zijn een soort smeerolie in het handelsverkeer. Bedrijven kunnen hun positie beter inschatten en hoeven niet bij elk contract opnieuw het wiel uit te vinden.
De vraag is: wat is redelijk? Volgens het Europese Hof moeten de algemene voorwaarden zo zijn opgesteld dat je ze ook in een gewoon gesprek had kunnen voorleggen aan je klant. Durf je dat niet, dan is er iets mis met je voorwaarden. Een rechter zal ze dan al snel oneerlijk vinden, met als gevolg dat de consument er niet aan is gebonden.’
Lees de andere drie stellingen en Hijma's reactie in de nieuwste editie van ons alumnimagazine Leidraad >