Joris Krijger wint KHMW Internetscriptieprijs
De Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen reikt jaarlijks prijzen uit voor MA-scripties die op een originele en maatschappelijk relevante manier onderzoeken hoe het internet ingrijpt in de wereld. De winnaar voor de Internetscriptieprijs Geesteswetenschappen is dit jaar Joris Krijger, die zijn MA Philosophy of Psychology afsloot met een scriptie over schaamte, de financiële crisis en de virtuele wereld.
Invalshoeken
Om exact te zijn: Joris’ scriptietitel luidt Schaamteloos handelen. Een filosofische beschouwing over wat de bankencrisis van 2008 ons leert over schaamteloosheid in een virtuele wereld. Het mocht even duren voordat het eindresultaat er was, vertelt Joris: “Ik heb er elf maanden aan geschreven.” Aanvankelijk wilde hij zijn scriptie schrijven over schaamte vanuit een existentieel oogpunt. Zijn fascinatie voor de financiële wereld werd aangewakkerd toen hij Joris Luyendijks Dit kan niet waar zijn las. “Ik stortte me op het bankenwezen, waarin zo schaamteloos wordt gehandeld. Toen kwam ik erachter dat die schaamteloosheid weer samenhangt met de stand van de technologie, en zo kreeg mijn scriptie er nóg een invalshoek bij…” Uiteindelijk onderzocht Joris het effect van de huidige technologie op schaamte(loosheid), met de financiële crisis als casus.
Breder dan banken
Maar wat leert de bankencrisis van 2008 ons nu over schaamteloosheid in een virtuele wereld? “In de existentiefilosofie bestaan bepaalde voorwaarden voor schaamte. Wordt aan die voorwaarden voldaan, dan kan schaamte bestaan,” legt Joris uit. Binnen virtuele systemen wordt niet of moeilijk aan deze voorwaarden voldaan. Dus waar potentiële schaamte mensen in de realiteit van bepaalde handelingen zou weerhouden, heeft men daar in de virtuele wereld geen last van. “En die virtuele handelingen hebben wel degelijk reële gevolgen,” zegt Joris. De bankencrisis is daar een ultiem voorbeeld van, maar het thema is veel breder: “In het laatste hoofdstuk vergelijk ik de financiële wereld met Tinder – ook een virtuele wereld waarin de schaamte vaak ver te zoeken is.”
Origineel en helder
Valerie Frissen reikte op 7 april de prijs uit en lichtte toe: “De jury waardeert niet alleen de originaliteit van de toepassing van het werk van Kierkegaard, Merleau-Ponty en Sartre op het schaamteloze gedrag van bankiers, maar ook de heldere en toegankelijke stijl waarmee de auteur zijn analyse presenteert. Ook om die reden was de jury unaniem van mening dat Schaamteloos handelen de SIDN-fonds scriptieprijs 2017 ten volle verdient.”
Kruisbestuiving
En daar bleef het niet bij. Na zelf een presentatie te hebben gegeven over zijn scriptie mocht Joris ook de publieksprijs mee naar huis nemen. Zijn verhaal resoneerde met het publiek, en dat is precies waar Joris naar streeft: “Ik wil onderzoek doen dat voor iedereen interessant kan zijn, niet alleen voor hoogleraren.” Joris onderneemt sinds 2013 en is daardoor steeds geïnteresseerder geraakt in het samenspel tussen wetenschap en business. “Binnen de geesteswetenschappen wordt vaak strak binnen een kader gewerkt, en dat zie je in de meeste disciplines gebeuren. Ik vind juist de kruisbestuiving tussen verschillende vakgebieden interessant - daar zijn de mooiste inzichten te vinden.” Laat Joris’ interdisciplinaire onderzoek daar nu het perfecte voorbeeld van zijn.
Lezen? Schaamteloos handelen is in boekvorm te bestellen via Joris zijn website.