Het risico van nanodeeltjes
Nanodeeltjes worden steeds vaker gebruikt in producten. Maar hoe veilig zijn ze eigenlijk? Martina Vijver van het CML vertelde over haar onderzoek naar de mogelijke risico’s van nanodeeltjes voor levende organismen tijdens een lezing voor het Natuurwetenschappelijk Gezelschap Leiden.
Cosmetica
We komen dagelijks in contact met nanodeeltjes. De moderne industrie gebruikt natuurlijke of synthetische nanodeeltjes (1-100 nm groot) steeds vaker in coatings van bijvoorbeeld motorhelmen en zonnepanelen, of als onderdeel van cosmetica en tandpasta voor het whitening effect.
Afval
De industrie ziet de ontwikkeling van nanodeeltjes als een innovatieve technologie. Echter, Nanodeeltjes komen als afval heel vaak in de bodem en uiteindelijk in de dierlijke voedselketen terecht. Maar het risico van het gebruik van nanodeeltjes is nog niet onderzocht.
Ontwikkeling
Als eco-toxicoloog onderzoekt Vijver op een chemische, fysische en biologische manier wat het mogelijke toxische effect is van nanodeeltjes. Met imaging technieken bepaalt zij de opname en lokalisatie van metaalhoudende nanodeeltjes in bacteriën, humane en vissencellijnen, algen, (zebra)vissen en kreeftachtigen. Ook bepaalt ze eventuele nadelige effecten zoals sterfte of gebreken in de ontwikkeling.
Koperhoudende nanodeeltjes
Er zijn veel voorbeelden van allerlei metaalhoudende nanodeeltjes die dagelijks in gebruik zijn. Vijver richt zich voornamelijk op koperhoudende nanodeeltjes. Het onderzoek van Vijver laat zien dat koperhoudende nanodeeltjes meestal niet door de celmembraan kunnen binnendringen, maar op het celoppervlak blijven hechten. Daarnaast kunnen koperionen continu vrijkomen uit de nanodeeltjes en via kanaaltjes wel de cel binnenkomen. De ionen en de nanodeeltjes op het oppervlak kunnen een toxisch effect veroorzaken.
Risico-inschatting
Het onderzoek van Vijver zal inzicht gaan verschaffen in het ecotoxicologische effect van nanodeeltjes en naar verwachting leiden tot een genuanceerdere risico-inschatting van het gebruik van (nieuwe) nanodeeltjes.