Cum laude voor politicologiepromovendus Tim Mickler
22 februari 2017 was een bijzondere dag voor de Leidse politicoloog Tim Mickler. Hij verdedigde zijn proefschrift over de structuur, samenstelling en werking van parlementaire commissies, tegenover een omvangrijke oppositiecommissie. Na afloop kreeg hij voor zijn dissertatie en de verdediging ervan het uiterst eervolle predikaat 'cum laude'.
In Parliamentary Committees in a Party-Centred Context: Structure, Composition, Functioning gaat Mickler (Instituut Politieke Wetenschap, Universiteit Leiden) in op de relatie tussen partijfracties en parlementaire commissies. Hij verklaart waarom in sommige parlementen commissies veel rechten en speelruimte krijgen, en in andere parlementen juist niet. Het blijkt dat de werkdruk in verregaande mate bepalend is: hoe meer wetsvoorstellen per plenaire vergadering, des te autonomer de commissies. Daarnaast speelt ook de samenstelling van de regering een rol: coalities, met name wanneer de coalitiepartners ideologisch ver van elkaar af staan, neigen ernaar wetgeving te organiseren via sterke commissies.
Voorts bekijkt Mickler de verhouding tussen fracties en individuele commissieleden. Daartoe maakt hij een gedetailleerde analyse van de gang van zaken in drie parlementen: de Nederlandse Tweede Kamer, de Duitse Bundestag en de Ierse Dáil Éireann. Verassend is de conclusie dat partijkleur nauwelijks een rol speelt bij het selecteren van commissieleden. Kennis (verkregen door opleiding of beroep) en de bereidheid en het vermogen zich te specialiseren bepalen welke parlementariërs in welke commissies zitting nemen.
Het vraagstuk van de autonomie van commissieleden ten opzichte van hun fractie is tot dusverre nauwelijks onderzocht. Mickler interviewde maar liefst 101 commissieleden. Dat leverde een gedetailleerd beeld op, met verschillen tussen de Tweede Kamer en de Bondsdag enerzijds, en het Ierse parlement anderzijds. In de twee eerstgenoemde instellingen oefenen de fracties redelijk veel contrôle uit over de inbreng van hun afgevaardigden in de parlementaire commissies. Leden van de Dáil geven juist aan dat zij veel bewegingsvrijheid hebben in hun commissies, die zij overigens een lagere prioriteit geven dan het werk in hun eigen kieskring.
Mickler schreef zijn proefschrift onder begeleiding van zijn promotoren Rudy Andeweg en Ruud Koole (Instituut Politieke Wetenschap, Universiteit Leiden). Hij doceert in de bachelor- en masterprogramma’s van Politieke Wetenschap.